PTSS: anderhalf uur janken om lieveheersbeestjes
Eén op de zes slachtoffers van een ernstig verkeers- of ander ongeluk ontwikkelt binnen een jaar een posttraumatische stress-stoornis (PTSS). Traumaspecialisten willen dat er in een vroeger stadium gescreend wordt op psychische klachten. De 21-jarige Sharyl raakte vier jaar geleden betrokken bij een ernstig auto-ongeluk en heeft daar nu nog steeds last van.
Sharyl
"Ik lag op m'n rug, de zon brandde op mijn gezicht. Naast me was een maisveld, ik zag zonnebloemen. Ik weet nog dat ik dacht: is dit nou de hemel? Best prima eigenlijk. Maar toen ging het snel. Alles daalde in. In mijn ooghoeken zag ik mijn tierende schoonmoeder. Totale paniek op haar gezicht. De auto in de prak, ambulancegeluiden op de achtergrond: foute boel."
"We zijn met z'n vijven in Frankrijk in een greppel gereden en frontaal tegen betonnen afvoerbuizen geknald. De auto sloeg over de kop. Het is me later verteld, ik weet er niets meer van. Mijn rug was gebroken en ik mocht van geluk spreken: het was 1 millimeter van een hoofdzenuw af. Ik werd overgebracht naar een klein ziekenhuis, maar mijn Frans is niet al te best. Het ging langs me heen. Mijn dunne darm bleek geperforeerd. Het was een zootje in m n buik. Ik zweette, gaf continu over, een operatie volgde. En nog één. Twee weken lag ik in het ziekenhuis, waarvan een paar dagen op de intensive care."
Zoek het maar uit
"Vervolgens werd ik in Nederland afgezet. Daarna was het: zoek het maar uit. Ik moest het allemaal zelf doen. Vanaf dat moment was het 'standje overleven'."
"Dat brak me op een gegeven moment op. Ik sliep slecht, had nachtmerries, durfde niet in een auto te stappen. Ik was continu bang. Als er werd aangebeld, schrok ik er zo van dat ik zat te bibberen op de bank. Ondertussen was ik tegen alles en iedereen onredelijk en als ik op tv twee lieveheersbeestjes zag, kon ik zo anderhalf uur janken. Dit klopte van geen kant."
"Normaal doe ik het nooit, maar nu ging ik op internet kijken wat er met me aan de hand was. PTSS kwam wel erg overeen, de psycholoog bevestigde dat later. Het beestje kreeg eindelijk een naam. Gelukkig."
Op de bodem
"Ik kroop uit de zwartste krochten van het leven. Waar ik mij als tiener zorgen maakte over of mijn vriendje me nog wel leuk vond en wat ik die avond zou eten, werd ik ineens keihard met mezelf geconfronteerd."
"Je moet erover praten. Het klinkt zo simpel, maar het werkt echt. Dit soort dingen kun je en moet je niet zelf willen oplossen. Het gaat zó diep."
"Als er eerder bij mij PTSS was geconstateerd, dan denk ik dat ik niet tot de bodem van de put was gekomen. Hoogstens halverwege. Het klinkt misschien gek, maar ik heb ook veel geleerd door het ongeluk. Ja, ik heb blijvend hersenletsel. Ja, ik ben werkloos. Maar ik kom nu veel meer voor mezelf op. Niemand kent zijn grenzen beter dan ik."
Door: Merlijn