E-books doorverkopen niet zo illegaal als het klinkt

Tweedehands boeken, maar zonder ezelsoren. Die kun je blijven kopen, want de verkoop van e-books mag. Voorlopig in ieder geval. Bang voor piraterij, spande Nederlandse Uitgeversbond (NUV) een kort geding aan tegen de eerste Nederlandse verkoopsite voor e-books. Maar volgens een voorzieningenrechter in Amsterdam is de verkoopsite legaal.

Rommelmarkt met digitale boeken

Een e-book is meestal maar een paar euro's goedkoper dan de papieren versie. Terwijl je het nadat je bent uitgelezen niet in je kast kunt zetten. Dus richtte een aantal fervente digitale lezers eind juni een verkoopsite op, waar lezers hun boeken voor kleine prijsjes kunnen doorverkopen: Tom Kabinet. Zij redeneren: Als je een normaal boek mag doorverkopen, waarom dan niet een e-book?

Maar daar zijn de uitgevers van e-books het niet mee eens. Krap drie weken nadat de verkoopsite de lucht in ging, spanden de belangenbehartiger van de uitgevers een kort geding aan. Volgens het Nederlands Uitgeversverbond (NUV) schendt Tom Kabinet auteursrechten en wordt illegale verkoop gestimuleerd door de verkoopsite.

Watermerken tegen illegale verkoop

Laurens van Hoorn van Tom Kabinet zegt dat de kans klein is dat er illegale boeken worden aangeboden op hun site, omdat alleen e-books met een watermerk mogen worden verkocht. Dat watermerk toont de gegevens van de eerste eigenaar. Wanneer datzelfde e-book ook ergens anders wordt aangeboden, is de herkomst te achterhalen.

Na de tweedehands verkoop zet Tom Kabinet een extra watermerk in het e-book, zodat de nieuwe eigenaar te herleiden is en de oude eigenaar niet meer verantwoordelijk is voor het exemplaar. Van Hoorn: "Op die manier kan een tweedehands exemplaar ook derdehands of vierdehands worden."

De verkoper moet zijn eigen exemplaar verwijderen en verklaren dat hij het niet nog eens zal verkopen. Het is de vraag of gebruikers dat ook doen. Laurens vergelijkt zijn site met andere verkoopsites. "Een gestolen fiets kun je immers ook op Marktplaats zetten."

Goed vertrouwen

Kortom, Tom Kabinet draait op goed vertrouwen. Maar volgens het NUV is helemaal niet te controleren of gebruikers zich wel echt houden aan de gebruikersvoorwaarden. Het NUV vindt dat de site op deze manier piraterij stimuleert.

Volgens de voorzieningenrechter kan er uit de huidige wetgeving geen duidelijk verschil worden opgemaakt tussen papieren en elektronische boeken. Een Europese rechter moet hier eerst meer helderheid over scheppen.

Legaal of niet, wie vandaag zijn digitale boekenkast hoopt leeg te verkopen, moet nog even geduld hebben, want de website ligt eruit.