Nederland bouwt supersnelle quantumcomputer
Vandaag zijn in Nederland de krachten gebundeld om -mogelijk- de eerste quantumcomputer ooit te maken. Minister Kamp van Economische Zaken heeft project QuTech gelanceerd waarin de TU Delft, het Rijk en TNO samen werken aan een computer die sterker is dan alle computers ter wereld.
Het verschil tussen de quantumcomputer en een normale huis-, tuin- en keukencomputer? Het zit hem allemaal in de eentjes en de nulletjes. In een gewone computer wordt alle informatie bewaard en verwerkt als een 1 of een 0: bits. Nu zijn bits altijd óf een 1 óf een 0, in een quantumcomputer zijn de qubits beide: een 1 én een 0. Het gevolg? Als de quantumcomputer er echt komt, zal rekenen nooit meer hetzelfde zijn.
Hoe werkt 't?
Een veelgelezen beschrijving van de kracht van een quantumcomputer is de onderstaande:
"Er zijn tien deuren en achter nummer vijf ligt een appel. Een normale computer opent alle deuren één voor één en ontdekt op die manier de appel. Een quantumcomputer opent alle deuren tegelijk: daar is de appel."Wikipedia
Een goed voorbeeld, zegt wetenschapper Ronald Hanson die namens de TU Delft werkt aan de supercomputer. Hij maakt de complexe materie van de quantumtechniek zelf behapbaar door het te vergelijken met een voetbalveld.
"Het is alsof de bal tegelijkertijd op de middenstip en in het doel is. We weten theoretisch dat het gebeurt, maar kunnen het niet zien. Het is erg moeilijk te visualiseren."Ronald Hanson, TU Delft
Vijftien jaar
De verwachting is dat het vijftien jaar duurt, voor het project QuTech is gerealiseerd. Maar het is het wachten waard, want als de supercomputer eenmaal up en running is, kunnen veel onderzoekers er hun voordeel mee doen. De computer kan bijvoorbeeld exact uitrekenen hoe een medicijn op een individu werkt. Maar ook banken kunnen hun systemen met behulp van de quantumcomputer beveiligen, want normale digitale codes zijn met de supercomputer kinderlijk eenvoudig te kraken.
Vooralsnog is het creëren van de quantumcomputer dus toekomstmuziek, maar wel een beetje Néderlandse toekomstmuziek. Want zowel het Rijk als het Nederlandse bedrijfsleven pompt geld in het project. 9 miljoen euro per jaar, om precies te zijn. Vijf miljoen euro aangeleverd door de TU Delft zelf en 4 miljoen euro door het Rijk en TNO samen. Ook de NWO, de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek en het bedrijfsleven dragen hun steentje bij.
Quantumvalley
Nederland is niet het enige land dat werkt aan een quantumcomputer. "Het is echt een ratrace. In bijna ieder ontwikkeld land wordt wel onderzoek gedaan naar quantumtechnologie. Maar een paar landen pakken het zo groots aan als wij. In Canada bijvoorbeeld, daar hebben ze de quantumvalley", zegt Hanson.
Door: Jurjen