"Inspectie VN vindt bewijs chemisch materiaal"

Het onderzoeksteam van de Verenigde Naties heeft sporen gevonden van een chemisch goedje dat is gebruikt in Damascus in Syrië, dat zegt VN-diplomaat Brahimi. Of het daadwerkelijk duidt op aanwezigheid van chemische wapens, is afwachten. Al twijfelt Amerika al lang niet meer: het Syrische regime van Assad heeft vorige week chemische wapens gebruikt. Dat zei de Amerikaanse vice-president Joe Biden. Andere landen zijn wat dat betreft nog wat terughoudender. Maar voor onder andere de VS is het een uitgemaakte zaak: een aanval is onvermijdelijk.

Gisteren werd de VN-inspecteurs het werken haast onmogelijk gemaakt. Ondanks een afspraak voor een staakt-het-vuren rondom de inspecteurs, sloegen twee granaten in dichtbij hun hotel. Ook is een konvooi gisteren teruggekeerd, omdat het voertuig is beschoten door sluipschutters. Dat zei een woordvoerder van de Verenigde Naties.

Resolutie

Ondertussen legt Groot-Brittannië vandaag nog een resolutie over Syrië voor aan de VN-Veiligheidsraad. Daarin staat dat "noodzakelijke maatregelen" geoorloofd zijn om de burgerbevolking te beschermen tegen chemische aanvallen. Rusland en China, twee permanente leden van de Raad, hebben in het verleden verscheidene resoluties geblokkeerd. De VS, Groot-Brittannië en Frankrijk hebben herhaaldelijk gezegd dat een aanval zonder VN-goedkeuring gerechtvaardigd is als de raad zijn verantwoordelijkheid niet neemt.

De NAVO zegt nu ook dat verschillende bronnen naar Assad wijzen als verantwoordelijke van de gifgasaanvallen in Syrië. Dat zei NAVO-secretaris-generaal Rasmussen vandaag, na overleg met de NAVO-landen in Brussel. "Elk gebruik van dergelijke wapens is onacceptabel." Hij zei dat dat niet onbeantwoord kan blijven, maar niets concreet over een NAVO-actie.

Kamerdebat

Nederland heeft minder haast: de Tweede Kamer komt morgen terug van vakantie om te debatteren over de situatie. Premier Rutte wil eerst weten wat er uit VN-onderzoek komt naar de gifgasaanvallen, voordat Syrië wordt aangevallen. Dat heeft hij tegen VN-baas Ban Ki Moon gezegd die hier op bezoek is.

Bij het debat zijn minister Timmermans van Buitenlandse Zaken en minister Hennis-Plasschaert van Defensie aanwezig. Hennis moet vooral uitleg geven over gevolgen van internationale gevechtsacties voor de Nederlandse militairen die met Patriot-raketten zijn gestationeerd in Turkije.

De Syrische bevolking lijkt er ondertussen steeds heiliger van overtuigd dat de buitenwereld gaat ingrijpen in de situatie. NOS-verslaggever Lex Runderkamp zegt zelfs dat het Vrije Syrische Leger als een soort gids wil dienen voor de VS. Zij weten als geen ander waar militaire doelen van Assad zich bevinden en hoe de VS daar het best kan aanvallen. Er zouden zelfs al hoge commandanten van het opstandelingenleger in Washington zijn geweest.

Internationaler conflict

Het westen lijkt zich na lang aarzelen toch met de oorlog in Syrië te gaan bemoeien. En daar zijn steeds meer mensen in Syrische wijken, vooral die rond Damascus, zich terdege van bewust. NOS-correspondent Jan Eikelboom volgt het conflict vanuit buurland Libanon en zegt: "De verhalen gaan dat er wordt gehamsterd door mensen in die wijken. Ze lijken te vluchten." De burgers zijn volgens Eikelboom bang dat de VS militaire doelen van Assad, in de buurt van hun huizen, gaat aanvallen.

Maar niet alleen burgers vluchten, zegt Lex Runderkamp. Terwijl het Vrije Syrische Leger zich, zo goed en kwaad als het kan, voorbereidt op een aanval, worden er op het vliegveld van Beiroet in Libanon hoge militairen uit het Assad-leger gesignaleerd, zegt hij. Een medewerker van de luchthaven heeft dat verteld, maar die berichten zijn vooralsnog niet bevestigd.

VN-Veiligheidsraad terughoudend

Hoewel de VS klare oorlogstaal spreekt, is de VN-Veiligheidsraad nog niet zo ver. Zij kunnen geen eenduidig oordeel vellen, omdat Rusland en China tegen een aanval zijn en andere landen voor.

Volgens Bertjan Verbeek, professor internationale betrekkingen, komt dat doordat beide landen heel erg geschrokken zijn bij de soortgelijke situatie in 2011 in Libië. Toen heeft de VN wel toegestaan dat een no-flyzone boven Libië werd ingesteld, hoewel die door de NAVO in de ogen van Rusland en China gebruikt werd om het regime van Kadhafi uit de weg te ruimen. Ze zijn bang dat in Syrië hetzelfde gaat gebeuren.

Ban Ki-Moon in Nederland

Toeval of niet: VN-leider Ban Ki-moon is op dit moment in Nederland. Hij woont de viering bij van het honderdjarig bestaan van het Vredespaleis in Den Haag. Vanmiddag houdt hij een Vrijheidslezing. Wellicht komt daar de situatie in Syrië ook aan bod.

Video

En dan nog even iets anders: beelden waarop je wél zit te wachten uit Syrie. In deze indrukwekkende video is te zien hoe een vader, die dacht dat zijn zoontje dood was, hem levend en wel thuis zag komen:

Door: Jurjen