Tor-netwerken: goed bedoeld, slecht gebruikt?

Robert M., de hoofdverdachte in de Amsterdamse zedenzaak, blijkt een Tor-netwerk te hebben gebruikt om kinderpornomateriaal uit te wisselen. De Nationale Recherche heeft 220.000 foto's en video's met kinderporno gevonden toen ze de gangen van M. nagingen.

De netwerken werden ook gebruikt om te chatten over kindermisbruik en om kinderporno te produceren. Op één website werd een forum gevonden waarop werd gesproken over het ontvoeren, mishandelen en ombrengen van kinderen. Rechercheurs hebben de beveiliging gekraakt en wisten van vier websites zelfs de beheerdersrechten te krijgen. De servers van die websites stonden in de VS, daarom is al het aangetroffen materiaal aan de FBI gegeven.

Tor is ooit opgericht als manier om ontraceerbaar het internet te kunnen gebruiken. Het is een netwerk van computers, waarbij mensen zich aan kunnen sluiten met hun IP-adres. Door dat te doen, is het internetverkeer vanaf een computer niet meer te traceren, omdat er via allerlei andere computers verbinding wordt gemaakt met websites. Tor-netwerken worden veel gebruikt voor mensenrechtenactivisten en journalisten, die werken in landen waar geen (internet)vrijheid is. De netwerken worden bijvoorbeeld ook veelvuldig gebruikt tijdens de Arabische lente, de opstanden in verschillende landen in het Midden-Oosten.

Maar inmiddels worden de netwerken dus ook gebruikt voor zaken waarvoor ze niet bedoeld zijn. In onder meer Duitsland en Amerika is het al voorgekomen dat er invallen worden gedaan bij mensen die hun IP-adres op Tor-netwerken hadden aangesloten. Grote vraag is of het strafbaar is, als er via jouw IP-adres (aangesloten bij een Tor-netwerk) kinderporno wordt verspreid. Waarschijnlijk niet, zegt ICT-jurist Arnoud Engelfriet, hoewel het afhangt van de situatie. Als je als gebruiker niet weet dat je adres wordt gebruikt, ben je niet strafbaar.