American football schadelijk voor hersenen

Voormalig American footballer Dave Duerson kreeg op het veld jarenlang klappen op zijn hoofd. Nadat zijn hersenen onderzocht zijn blijkt nu dat zijn sportcarrière heeft gezorgd voor hersentrauma, meldt de arts die het onderzoek verrichtte.

Dave Duerson pleegde in februari zelfmoord omdat hij depressief was. Hij had een interessante verklaring voor zijn depressiviteit: het kwam door de vele hersenschuddingen die hij tijdens zijn carrière opliep. Hij wilde expliciet dat zijn hersenen onderzocht werden, om het verband te bewijzen. Duerson ging zelfs zo ver dat hij zichzelf expres door de borst schoot, in plaats van door het hoofd, zodat zijn hersenen intact bleven.

In de hersenen van Duerson werd tau gevonden, een proteïne dat zich vormt door een trauma of verwonding (vaak door een klap tegen het hoofd). Opeenstapeling van tau in de zenuwen zorgt voor opstoppingen en uiteindelijk vernietiging: dit houdt in dat de hersenfunctie afneemt. Symptomen van hersentrauma zijn vergeetachtigheid, depressie en dementie.

Hoogoplopende discussie

In Amerika laait ondertussen de discussie over de risico's op hersentrauma door sport. Vandaag maakte de Ivy League (de groep van de acht topuniversiteiten in Amerika) bekend zich als doel te hebben gesteld om de incidenten met hersenschuddingen van hun American football atleten sterk te verminderen. Een speciaal ingestelde commissie deed aanbevelingen over onder meer het aanleren van andere technieken aan hun atleten en het beperken van 'full-contact' trainingsuren. Ook zullen de atleten beter worden voorgelicht over de symptomen van hersenschuddingen en de potentiële korte- en langetermijngevolgen van herhaaldelijk hersentrauma. Als laatste zal er strenger worden toegezien op de spelregels.

Niet alleen American footballers lopen gevaar: ook onder boksers, ijshockeyers en rugbyers zijn er klachten. Nog steeds te ver van je bed? Wat dacht je van Demy de Zeeuw die in de halve finale op het WK van vorig jaar een trap tegen zijn mond kreeg? Daar had hij zes maanden later nog last van. Wie weet wat de risico's op lange termijn zijn van zo'n trap tegen het hoofd.

Voetbalgevaar

Misschien minder bekend en voor de hand liggend, maar ook voetbal is dus niet zonder risico's, vindt Willem van Mechelen, hoogleraar bedrijfs- en sportgeneeskunde bij VU medisch centrum in Amsterdam. "Bij jonge spelertjes kan alleen het herhaaldelijk koppen van een bal al schade opleveren." Maar ook kopstoten en trappen tegen het hoofd zoals bij De Zeeuw leveren gevaar op. Toch hoor je daar vrij weinig over. Van Mechelen weet waarom de risico's door de grote clubs amper worden onderkend, laat staan dat er wat aan gedaan wordt: "Als je nu een paar flinke klappen op je hoofd krijgt, dan krijg je daar misschien na twintig jaar pas last van. Dan zijn die spelers al lang van de loonlijst en dus niet meer belangrijk voor die clubs."

De korte termijn is dus belangrijker dan de lange termijn, en commerciële belangen prevaleren boven het belang van de individuele sporter. Kwalijk, zegt Van Mechelen: "Ik vind dat organisaties zich wel heel makkelijk van hun maatschappelijke verantwoordelijkheid onttrekken. Eigenlijk zouden clubs hierin zelf het voortouw moeten nemen, maar als zij het niet doen, dan is het aan de overheid om maatregelen te nemen en bijvoorbeeld strengere veiligheidsrichtlijnen op te stellen."

Sport is gezond, dat weet iedereen. Maar sport verstandig: kijk uit voor je hoofd.

Door: Suse