Onverdoofde rituele slacht mag niet meer. Tenzij ...

Na een urenlang, deels nachtelijk, debat zijn ze er over uit. Min of meer. Het wetsvoorstel van de Partij voor de Dieren voor een verbod op onverdoofd slachten kan nu rekenen op een meerderheid in de Tweede Kamer. Maar daar is wel een amendement aan toegevoegd. De uitvoering daarvan blijft nog onduidelijk.

Gelovigen die alsnog onverdoofd willen slachten kunnen volgens het amendement een ontheffing krijgen. Maar alleen als zij wetenschappelijk kunnen onderbouwen dat hun methode niet zorgt voor extra dierenleed. Een ontheffing kan volgens het wetsvoorstel maximaal vijf jaar van kracht zijn. De methode moet bovendien goegekeurd worden door de Europese voedselautoriteit (EFSA).

En dat lijkt vreemd. Het wetsvoorstel wordt namelijk aangenomen met de wetenschappelijke onderbouwing dat het onverdoofd slachten wel voor dierenleed zorgt. Nu wordt van gelovigen verwacht iets te bewijzen dat, volgens het wetsvoorstel, niet te onderbouwen is.

Puur hypothetisch

Voorzitter van de Joodse Gemeente Amsterdam, Ronnie Eisenmann, deelt die opvatting en zegt teleurgesteld te zijn over de constructie. Zelfs indiener van het wetsvoorstel, Marianne Thieme, was niet onder de indruk en noemde het amendement "puur hypothetisch". Hasan Kücük van Reactie Actiecomité Halal noemde het "symboolpolitiek".

Daar komt nog eens bij dat het uiteindelijke verbod niet absoluut is. De zogenaamde discretionaire bevoegdheid blijft bij het kabinet. Dat betekent dat het kabinet zich het recht voorbehoudt om naar eigen oordeel de onverdoofde rituele slacht in sommige gevallen toch toe te staan. Ten dele gebeurt dat nu ook al. Sinds 1992 is verdoofde slacht verplicht, maar voor rituele slachters werd altijd een uitzondering gemaakt.

Een koosjer staartje?

Volgens hoogleraar veterinaire anesthesiologie Ludo Hellebrekers is het hoogst onwaarschijnlijk dat er volgens de bepaling van het amendement uiteindelijk een ontheffing kan worden verleend. Het bulk aan onderzoek van de laatste decennia onderbouwt volgens Hellebrekers dat onverdoofde slacht het dierenwelzijn schaadt. "Er is zoiets als voortschrijdend inzicht. Maar ik zie dat in dit geval niet gebeuren."

Als voorzitter van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde (KNMD) zat Hellebrekers heel de ochtend in de rechtszaal. Vandaag was namelijk de zitting van het kort geding dat het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap (NIK) had aangespannen tegen een aantal onderzoeksinstituten waarvan de opvattingen zwaar meewogen in het Kamerdebat.

Onderzoeksinsttituut TNO deed in opdracht van NIK onderzoek naar drie relevante studies. En TNO plaatste kanttekeningen bij die rapporten. Zo zou een deel van de conclusies uit het onderzoek van Animal Science Group (Wageningen Universiteit) niet zijn gebaseerd op "feiten maar op veronderstellingen". Het NIK eiste een schriftelijke toelichting hierop.

Hellebrekers zegt zeker bereid te zijn tot dialoog. Maar hij voorziet echter een moeizaam dialoog. "De twee partijen, wetenschappers en gelovigen, spreken twee verschillende talen vanuit twee verschillende invalshoeken."

Door: Jan-Willem