Slecht slapen, piekeren, faalangst. Meer dan vier op de tien jongeren heeft last van zulke psychische klachten. Daarom start NPO 3FM vandaag samen met MIND een 'open up week' om dergelijke klachten bespreekbaar te maken.
"In het buitenland worden dit soort themaweken al langer georganiseerd", zegt initiatiefnemer Roberto Lobosco van 3FM Tussenuur. Hij verwijst naar de #okaytosay-campagne waarin Lady Gaga en de Britse prins Harry het gesprek aangaan.
Studentpsycholoog Dea Boom spreekt dagelijks met jongeren en is niet verbaasd over de uitkomst van het onderzoek. "Bij veel studenten zie ik dat studiedruk een grote rol speelt. Je moet tegenwoordig direct weten wat je wil studeren en het in het eerste jaar al goed doen."
Wel is Boom van mening dat de vraagstelling van het onderzoek erg breed is. "Je moet doorvragen om goed in te schatten hoe de situatie van iemand precies is", zegt ze. "Maar als de klachten langer duren, of het zit je leven in de weg, ga dan zeker naar een psycholoog."
Psycholoog Najla Edriouch geeft op YouTube advies over lichte psychische problemen en merkt dat jongeren niet gauw hulp zoeken. "Bij langdurig hoesten ga je naar de huisarts, maar bij psychische klachten durven veel jongeren dat niet", zegt zij.
Via haar kanaal krijgt ze wel dagelijks berichten van jongeren die hulp zoeken. Die moedigt ze aan om naar de huisarts te gaan voor een verwijzing naar de psycholoog.
"Ze hebben serieuze angstklachten, zijn depressief of eenzaam. Toch denken ze dat het een stuk heftiger moet zijn voordat je naar een psycholoog mag", vertelt Najla. Praten met vrienden of familie durven ze volgens Najla vaak niet uit onzekerheid of schaamte, dus blijven ze met hun problemen zitten of zoeken ze hulp op internet.
Eleanor Crick (24) heeft drie depressies gehad en praat er inmiddels openlijk over op haar blog. Dat was in het begin heel anders, vertelt ze.
"Ik negeerde het en zei er niets over. Mensen snapten het niet, ook mijn vader begreep er maar weinig van." Ze noemt het een 'onzichtbare ziekte' omdat het voor buitenstaanders vaak niet duidelijk is wat iemand precies voelt.
"Het is nog steeds een taboe denk ik, al is het nu beter dan tien jaar geleden. Toen ik mijn eerste depressie had, dachten mensen dat je gek was als je naar een psycholoog moest. Ik was daar echt kwaad over", vertelt Eleanor.
Toen ze begon met bloggen was ze dan ook erg bang. "Maar er kwamen veel positieve reacties en toen ging het eigenlijk steeds beter."
Dat jongeren moeite hebben met het zoeken van hulp is al langer bekend. Yvonne Stikkelbroek onderzocht jongeren met een depressie en zag dat problemen lang worden onderschat.
"Het valt op dat jongeren die hulp zoeken niet een beetje depressief zijn, maar ontzettend depressief", zegt ze. Dat kan volgens Stikkelbroek voorkomen worden als ze eerder om hulp vragen.
Maar volgens Eleanor moet ook de hulpverlening flink verbeteren. Vooral de vele wachtlijsten verergeren depressies, denkt ze. "Je moet bijna voor de trein springen voordat je serieus genomen wordt en hulp krijgt."