Wat doe je als duurzame energieleverancier als het sluiten van een kolencentrale in jouw ogen te lang duurt? Dan probeer je een van die vervuilende fabrieken zelf te kopen.
Dat bedacht het groene energiebedrijf Vandebron. "Als ondernemers proberen wij het verschil te maken. Toen we hoorden dat Nuon van zijn kolencentrale in Amsterdam af wilde, besloten we zelf een bod te doen", zegt Aart van Veller, een van de oprichters.
Vandebron biedt een miljoen euro voor de centrale aan de Hemweg, een schijntje in de dure energiesector. "Het is natuurlijk goede promotie voor Vandebron. Ik denk dat het deels een stunt is, deels serieus", zegt energiejournalist Tijdo van der Zee.
Nuon accepteert het bod van Vandebron niet. "We beschouwen het als een stuntbod", zegt woordvoerder Gijsbert Siertsema. Vandebron wil de centrale teruggeven aan de stad Amsterdam. "We willen het ombouwen tot iets waar iedereen iets aan heeft, bijvoorbeeld een binnenspeeltuin", zegt Van Veller.
Nuon zegt dat het bedrijf overweegt om de centrale te sluiten. Maar wil niet zeggen wat er daarna mee gaat gebeuren en of zo'n binnenspeeltuin een goed idee is. "We zijn continue in gesprek met de overheid. We gaan verder niet in op wat er met de centrale zou moeten gebeuren", aldus Siertsema.
Nuon en de overheid hebben elkaar in de houdgreep, dus besloten wij te helpen.
De Hemwegcentrale is de laatste van Nuon in Nederland. Vorig jaar maakte de energieleverancier bekend dat ze hem graag sluiten, maar daar wel compensatie voor willen. Er werken nu namelijk 200 mensen en er zijn kosten verbonden aan het sluiten van zo'n fabriek. Nuon vroeg de overheid om hulp, maar kreeg die tot nu toe niet.
"De kolencentrale zorgt voor sterke vervuiling van de stad, de lucht en de natuur. Nuon en de overheid hebben elkaar in de houdgreep, dus besluiten wij te helpen", zegt Van Veller. Hij is bang dat de centrale anders aan een partij wordt doorverkocht die kan blijven doorstoken.
Het bod van een miljoen euro is gebaseerd op een schatting. Het verbaast Van Veller dan ook dat Nuon hun bod niet serieus neemt. "Dit is absoluut geen stuntbod. Over twaalf jaar zijn alle kolencentrales dicht. Wie wil er dan nu zo'n centrale kopen op dit moment? We hebben het als serieus bod neergelegd. Nuon zegt niet wat ze er wel voor willen hebben, maar wat is dan wel de waarde van zo'n ding?" Vandebron financiert het bedrag met hulp van investeerders.
Leuk bedacht, maar hoe haalbaar is het?
In principe is het geen slecht idee, zegt energiejournalist Tijdo van der Zee. "Toen vorig jaar duidelijk werd dat Nuon geen subsidie kreeg om biomassa in de centrale bij te stoken, was het einde verhaal. Eigenlijk hint het bedrijf al sinds 2011 op sluiting of verkoop."
Maar hij zet er ook heel wat vraagtekens bij. "Als je kijkt naar hoeveel geld er gemoeid is bij een kolencentrale, is een miljoen niet veel. Nuon heeft recentelijk bijvoorbeeld nog een nieuw besturingssysteem voor die centrale aanbesteed en dat liep al in de miljoenen."
Het is natuurlijk goede promotie voor Vandebron. Ik denk dat het deels een stunt is, deels serieus.
Daarnaast spelen gederfde inkomsten ook een rol, zegt hij. "Die centrale zou in principe nog wel vijftien jaar meekunnen, dus Nuon loopt dan veel geld mis."
Vandebron ziet graag dat Nuon het miljoen gebruikt om een regeling te treffen met het personeel. Het is nog maar de vraag of dat bedrag volstaat. "En bij verkoop van een centrale zijn ook de ontmantelingskosten erg belangrijk", zegt Van der Zee. "Wie die gaat dragen zal bepalend zijn of Nuon wil doorpraten."
Of Nuon het uit handen wil geven is ook nog de vraag. "Op hetzelfde terrein staat ook een moderne gascentrale. Als ze zelf ontmantelen, kunnen ze misschien nog materiaal doorverkopen. Er staat vaak een kapitaal aan oud ijzer en machines in zo'n centrale."
En die speeltuin dan? Geen goed idee, vindt Van der Zee. "Er zitten bij zo'n kolencentrale vaak heel wat giftige stoffen in de grond." Van Veller spreekt dat tegen. "Deze centrale is in 1995 gebouwd, onder strenge milieu-eisen. Maar een speeltuin is ook maar het eerste idee. We willen met de gemeente een goede bestemming kiezen, iets waar de Amsterdammers plezier aan beleven."
Nu Nuon het bod niet heeft geaccepteerd, is het onduidelijk of de speeltuin er komen gaat. "We gaan ons nu beraden wat we gaan doen", zegt Van Veller. "Dit is zeker nog niet afgelopen."