'Koffiezombies' noemt Dirk-Jan Stip ze, de mensen die met hun laptop komen werken in zijn koffiezaak in Amersfoort. "Het is geen gezicht als je alleen maar tegen die grijze en zwarte dingen aan zit te kijken", zegt Dirk-Jan. Daarom heeft hij besloten laptops in zijn koffietent te verbieden.
Hij zag dat steeds meer mensen naar zijn zaak kwamen om te werken. "Het ziet er misschien übercool uit in films en series, waarin iedereen het doet, maar ik vind het gewoon niet oké. We zijn geen vergaderruimte." Toch snapt hij wel dat mensen het willen doen. "Het is gewoon gezelliger dan thuis in je eentje werken."
Sfeerverpesters
Maar in zijn zaak verpesten ze de sfeer. "Die mensen achter hun laptops zijn een soort eilandjes, er is geen contact mee te krijgen. Soms word je zelfs weggekeken als je een bestelling komt opnemen, omdat ze nog een mailtje moeten afmaken."
In koffietentjes in Utrecht en Amsterdam zag hij hoe het nog veel erger was. "Ik stapte pas de Coffee Company in Utrecht binnen en zag alleen maar mensen achter hun laptop. Ik ben omgekeerd en dacht: dit wil ik niet in mijn zaak."
En dus zijn in laptops sinds gisteren niet meer toegestaan in zijn zaak, al is nog niet iedereen daarvan op de hoogte. "Een van de eerste klanten die vanochtend binnenkwam zocht een plekje in de hoek en klapte meteen zijn laptop open. Toen ik hem daarop aansprak zei hij dat hij had afgesproken voor een vergadering en speciaal uit Amsterdam kwam voor mijn zaak. Hij vertrok boos toen ik hem wegstuurde."
Joris Prinssen van Koninklijke Horeca Nederland herkent de 'koffiezombie'-problematiek niet. Hij denkt ook niet dat een verbod beter is voor de zaak. "De doelgroep die koffietenten aantrekt houdt juist van goede koffie, broodjes en wifi. Dat biedt kansen en omzet, dat moet je niet verbieden."
Hij kan zich wel voorstellen dat koffiezaakeigenaren het vervelend vinden wanneer zzp'ers en studenten de hele dag op hun laptop zitten en maar twee kopjes koffie bestellen. "Het moet geen kantoor worden."
Banken in plaats van tafels
Dirk-Jan is niet de eerste die het niet zo heeft op laptops in zijn koffiezaak. Uit een rondgang van The New York Times bleek al dat vooral kleine koffietentjes in de Verenigde Staten niet zo gek zijn op werkende klanten. Zij vervangen praktische werktafels door banken, of hebben alleen nog een bar waar klanten hun koffie kunnen drinken. Of er wordt expres geen wifi geïnstalleerd.
Enkele Nederlandse restaurants en cafés hebben dat ook gedaan, zegt Prinssen, omdat het een ontmoetingsplaats is, geen werkplek. "Maar de meeste blijven het gewoon aanbieden, het hoort bij het concept." En het brengt geld in het laatje.
In Nederland hing de Amsterdamse koffiezaak Wolvenstraat 23 al een briefje op dat ze laptoppende klanten niet zo gezellig vinden, maar tot een verbod kwam het niet.
De Coffee Company, de koffieketen die populair is onder werkende koffiedrinkers, merkt ook dat hun zaken steeds meer als 'kantoor' worden gebruikt. "Er zijn altijd klanten die studeren of overleggen over school en werk, maar er zijn nu meer zzp'ers die structureel bij ons komen werken", zegt Jasper Uhlenbusch van Coffee Company.
Maar dat betekent niet dat de koffiezaken zich zullen aanpassen. "We vinden het een verkeerde ontwikkeling als de kantoorsfeer gaat overheersen, ten koste van mensen die gewoon gezellig willen kletsen met goede muziek op de achtergrond. We gaan dus niet mee in 'kan de muziek wat zachter, want ik zit te werken'."