President Donald Trump is de komende vier jaar de bewoner van het Witte Huis. Wat betekent de winst van Trump? We vroegen het aan vier Amerika-deskundigen.
Deze uitslag geeft volgens Victor Vlam aan dat de blanke arbeiders, van wie de banen en sociale posities al jaren op het spel staan, niet langer genegeerd kunnen worden. "Eerder hebben ze via de brexit al van zich laten horen. Nu gebeurt het middels Trump. Dat is democratie."
Jeroen Langelaar ziet nog een parallel. "Toen Wilders in 2006 voor het eerst meedeed aan de Nederlandse verkiezingen, voorspelden de peilingen vier zetels. Het werden er negen. Polls voorspelden geen brexit, maar na het referendum stemde het volk toch vóór een brexit. Vannacht was weer hetzelfde verhaal."
Ook Bertine Moenaff vergelijkt de situatie met Wilders in Nederland. "Wilders snoept ook veel zetels af van de PvdA en de SP. De media onderschatten wellicht het anti-immigratie sentiment en het geluid van eigen land eerst."
Lars Duursma ziet dat Donald Trump al z'n hele campagne inspeelt op gevoel, terwijl Hillary Clinton kiest voor de ratio. Uiteindelijk lijkt gevoel hier toch de doorslag te geven bij de kiezers, zegt hij. "Dat merkte je ook bij de rally's. Ik heb beiden in Iowa en New Hampshire aan het werk gezien en Trump bereikt daar een chemie met z'n publiek. Dat échte enthousiasme wist Clinton nooit te bereiken. Het bleef wat stijfjes, wat gemaakt."
Dat onderschrijft Jeroen, die Clinton een zeer zwakke Democratische kandidaat noemt. "Na dertig jaar in het publieke oog maakt ze geen enthousiasme meer los. Dat werd de afgelopen maanden ook al duidelijk."
Geruststelling
Gedurende de nacht kantelde het beeld: niet Clinton, maar Trump was ineens de grote favoriet. Daar reageerden veel mensen geschokt op.
Voor die mensen hebben de experts wel een geruststellende boodschap. Zo denkt Bertine dat Trump de koers die hij heeft ingezet nog kan aanpassen. "Hij heeft zoveel verschillende standpunten in zijn leven gehad: wie weet hoe hij zich als president gedraagt. Hij is eigenzinnig en was ooit een Democraat."
Jeroen zegt dat Trump niet alles voor het zeggen zal hebben. "Hij wordt geen koning. Er zijn nog veel checks and balances." En Trump zal het nodige positieve gaan betekenen voor de Amerikanen, denkt hij. "Dit zorgt voor een nieuwe frisse wind. Ik denk dat hij veel kiezers, die zich vergeten voelen, weer hoop geeft: hun stem telt."
Wat kunnen we de komende dagen verwachten?
De komende 72 uur overheerst - natuurlijk - de trots en vreugde bij de Trump-stemmers. Bij de Democraten wordt het crisis. "Iedereen zal iedereen overal de schuld van geven", verwacht Lars. "Hoe kon dit gebeuren?"
Volgens Jeroen zullen de Democraten nu écht in de spiegel moeten kijken. "De Democraten kunnen aan soul searching beginnen. Is de partij de arbeider vergeten?"