Is dit het halleluja-moment waar de vrouwelijke helft van de wereld op hoopt? Een spuitje met hormonen voor mannen, zodat vrouwen niet zwanger worden. Mannelijke anticonceptie dus. Daar kwamen wetenschappers vorige week mee, in het Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism.
Het onderzoek werd juichend ontvangen want het spuitje met twee hormoonpreparaten bleek in bijna 96 procent van de gevallen een goed voorbehoedsmiddel. Het onderzoek werd uitgevoerd tussen 2008 en 2012, onder 320 mannen tussen de 18 en 45 jaar. Maar: in 2011 werden de spuiten niet meer gezet omdat er nogal wat bijwerkingen waren bij de mannen: stemmingsschommelingen, acne en depressie.
Vanwege die bijwerkingen hielden twintig mannen het onderzoek voor gezien. Toch zei meer dan 75 procent van de deelnemers dat ze deze vorm van anticonceptie zouden overwegen.
Dus: is de mannenpil op komst? Rik van Lunsen, hoofd Seksuologie van het AMC en de Stichting Anticonceptie, denkt van niet. Hij noemt het een mislukte studie. "De studie is afgebroken. Ze mochten niet doorgaan vanwege de grote hoeveelheden bijwerkingen."
Een never ending story", noemt Van Lunsen het. "Het lukt wel om de vruchtbaarheid van mannen te onderdrukken, maar niet om dat te doen in een vorm die voor mannen haalbaar is. Aan het begin van deze eeuw waren ze er bijna, maar toen heeft de farmaceutische industrie z’n handen er vanaf getrokken", zegt Van Lunsen. "Het zou nooit goede verkoopcijfers opleveren dus toen zijn alle investeringen gestopt.”
Controle
Huh? Waarom zou dit niet werken dan? Volgens Van Lunsen is 'een van de redenen: de vrouw. "Die zou de controle over anticonceptie uit handen moeten geven, en dat gaan vrouwen nooit doen."
Dat beaamt hoogleraar Voortplantingsgeneeskunde Bart Fauser van het UMC Utrecht. "De vrouw wordt er direct door geraakt als het misgaat, de vrouw is dan inderdaad de pineut."
Ingewikkeld
En het werkt bij mannen gewoon lastiger, zegt Fauser. "Het lukt wel om de hormoonproductie te onderdrukken, maar dat is veel ingewikkelder dan bij vrouwen. Het proces van zaadvorming moet je heel diep onderdrukken."
Mannen produceren continu sperma, dus je hebt een hoge dosering hormonen nodig om dat te onderdrukken. "Daarom is de dosering hoger dan bij de vrouw, met meer kansen op bijwerkingen en onduidelijkheid over langetermijnveiligheid."
Iets ontwikkelen dat werkt, is iets anders dan mannen motiveren om het te gebruiken.
Gaat de mannen-anticonceptie er dan nooit komen? "Kort door de bocht: dit is weer een stap in een langdurig project", zegt Fauser. "Iets ontwikkelen dat werkt is iets anders dan mannen motiveren om het te gebruiken." Hij schat de kans niet groot dat het er echt ooit van komt. "Maar het goede nieuws is dat men het nog wel steeds de moeite waard vindt om erin te investeren. Dat moeten we koesteren."