Een jaar na de Balkanroute: Wasim integreert als een speer in Amsterdam

• Marcel van der Steen

  Correspondent Balkan

Wasim Arslan uit Aleppo staat op een boerenkar in de Amsterdamse polder, samen met zijn band Sarsarian. Arabische zang mengt zich met Spaanse salsa en Hollandse dansers voor het podium. Ze springen en zwaaien uitzinnig met hun armen, daar nodigt de muziek toe uit. De zon gaat onder boven het volkstuinencomplex in Amsterdam-West, waar het kleine festival wordt gehouden.

Wasim is een Syrische jongen uit Aleppo die ik een jaar geleden tegenkwam op het spoor aan de Servische kant van de grens met Hongarije. Het was pikkedonker, ik liep over het spoor terug Servië in. En hij wachtte op hulp om ongezien de grens over te komen. In dat donker zong hij een Arabisch lied. Het maakte in die omgeving toen, in de stilte en duisternis, grote indruk. Hij vertelde dat hij naar Nederland wilde, het liefst naar het conservatorium.

En nu staat hij hier op die Amsterdamse boerenkar. En zingt hij weer. Wasim heeft het gered.

Als ik hem vraag hoe het komt dat hij zo snel integreert in Nederland, wijst hij naar de mensen die hij ontmoette en bereid waren hem te helpen. "Als je hier ook maar een klein beetje geeft, dan wordt dat zo gewaardeerd, dan zal iedereen je verder helpen, een duwtje in de juiste richting geven."

Zo ontmoette hij Duncan Stutterheim, muziekondernemer en voormalig eigenaar van ID&T, die hem aan een kantoorruimte hielp. En de Amsterdamse Gerrit, die hem zelfs in huis nam. Wasim woont niet langer in een asielzoekerscentrum, maar in een oud pandje in de Jordaan. Met een eigen kamer, en een koelkast vol bier. Voor hem en z’n vrienden. Dat regelt Gerrit.

Het gaat dus goed met Wasim. Maar hij vindt het ook moeilijk, dat stempel ‘vluchteling’. Vanaf het moment dat hij zijn stad verliet en vluchtte, was hij één van de honderdduizenden. Niet langer student, of kledingverkoper in Aleppo, maar vluchteling.

En de herinnering aan Aleppo is vers. Ook al is hij gelukkig in Nederland, de pijn van zijn thuisland is groot. Dat blijkt als hij praat over hoe kapot zijn stad is, en hoe zijn eigen leven op z’n kop staat. Hij barst in huilen uit, praten wordt moeilijk.

"Een deel van mij is daar, en lijdt. Een ander deel is hier en wil vooruit.” En Gerrit, die hem in huis nam, helpt hem daarbij. Ze gaan samen naar de markt, drinken koffie op de hoek en roddelen over de buurtbewoners. Wasim: "Ik ben al een echte Amsterdammer op m’n fiets".

Gerrit is homo. En dat vindt Wasim fijn. "Voor mij staat homoseksualiteit voor ultieme vrijheid. En het feit dat Gerrit homo, en dus vrij is, geeft mij ook een groot gevoel van vrijheid. Ik voel me hartstikke vrij hier."

Wasim heeft een verblijfsvergunning voor vijf jaar. Als hij inburgert, en dus Nederlands leert, kan hij na drie jaar een paspoort aanvragen. Daar kijkt hij naar uit. En een paar Nederlandse woorden kent hij in ieder geval al: "het is hier supergezellig".