Tweeëntwintig dagen lang tweeëntwintig keer per dag opdrukken: voor de gemiddelde militair een eitje, maar in de '22 push-upchallenge' heeft het aantal een beladen betekenis. Per dag plegen in de Verenigde Staten namelijk tweeëntwintig veteranen zelfmoord.
Door video's van hun work-out te delen op sociale media vragen deelnemers aandacht voor psychische problemen bij oorlogsveteranen. De online campagne is vooral populair onder militairen.
Volgens de initiatiefnemers van de campagne lijden ex-militairen die zelfmoord plegen vaak aan PTSS: een post-traumatische stressstoornis. Dat is een langdurige angststoornis die zich ontwikkelt na een traumatische gebeurtenis, zoals oorlogsgeweld.
"Als ik een klap hoor, ben ik voor mijn gevoel meteen weer op die plek", vertelt een jonge veteraan uit Nederland die graag anoniem wil blijven. In 2009 werd hij uitgezonden naar Afghanistan, waar hij in een luchtaanval terecht kwam. "Na al die jaren kan ik die situatie nog steeds niet verwerken." Mensen met PTSS hebben vaak last van nachtmerries, woedeaanvallen en depressieve buien.
Ook in Nederland dagen defensiemedewerkers elkaar uit om zich voor een camera op te drukken. Bart Koster (29) werkt bij het 41 Pantsergeniebataljon en werd in 2009 uitgezonden naar Afghanistan. Hij vertelt waarom hij de uitdaging aanging:
"Als militair ontmoet je veel collega's uit het buitenland. We onderhouden het contact ook via sociale media, dus een actie als deze gaat snel rond", vertelt Bart, die zelf geen PTSS heeft.
Toen hij het eerste filmpje voorbij zag komen, was het even schrikken. "Tweeëntwintig per dag: ik wist niet dat het er zo veel zijn. Wel dat het niet altijd goed gaat als militairen terugkeren van een uitzending, ook in Nederland."
In de VS komt zelfdoding bij ex-militairen dubbel zo vaak voor als bij de rest van de bevolking. In Nederland is zo'n groot verschil niet aangetoond. Uit onderzoek dat het RIVM tussen 2004 en 2012 liet uitvoeren blijkt dat zelfdoding niet vaker voorkomt bij mannelijke militairen dan bij de rest van de Nederlandse mannen. Maar dat onderzoek kent grote beperkingen omdat er geen veteranen zijn onderzocht die al vóór 2004 uit het leger stapten.
Woordvoerder van het Landelijk Zorgsysteem voor Veteranen Jos Morren vindt het lastig om een vergelijking te maken tussen Nederland en de VS. "We weten dat het in Nederland met de meeste veteranen goed gaat. Vooral de laatste jaren is er veel geïnvesteerd in de nazorg van uitgezonden militairen."
Volgens de anonieme ex-militair die naar Afghanistan werd uitgezonden is er bij Defensie ruimte om over nare ervaringen te praten, maar moet je wel zelf de eerste stap zetten. "Er is toch een soort macho-cultuur. En als je erkent dat je psychisch beschadigd bent, loop je het risico je baan kwijt te raken."