Het lukt gemeenten niet om jonge ambtenaren aan te trekken. Maar waarom eigenlijk niet? En kunnen ze daar iets aan doen? We vroegen het de winnaars van de Jonge Ambtenaar van het Jaar-verkiezing van de afgelopen twee jaar.
Het is niet zo dat jongeren geen interesse hebben, zegt Dagmar Winkelhorst, winnaar van 2015. Integendeel: veel jongeren solliciteren bij haar gemeente Midden-Delfland. Nee, de fout ligt bij werving en selectie. Die kiezen in haar ogen te vaak voor de veilige (lees: oudere) optie.
Iemand met veel ervaring is op korte termijn interessant, maar op de lange termijn is het niet zo verstandig.
Vernieuwing heeft bij de invulling van vacatures te weinig prioriteit. "Zo iemand met veel ervaring, vaak iemand van boven de 40, is op korte termijn interessant. Maar op de lange termijn is het niet zo verstandig." Ontzettend zonde, vindt ze. "Het scheelt namelijk als iemand die net met z'n carrière begint, niet belast is met het systeem waar wij in functioneren. Ze denken vrijer en minder in beperkingen."
Ook Souhail Chaghouani van de gemeente Baarn (winnaar 2016) vindt dat de gemeenten te weinig hun best doen. "Ik stond laatst op een carrièrebeurs met honderden bedrijven", zegt Souhail. "Het aantal gemeenten was op één hand te tellen."
De ambtenaar van 26 snapt wel dat ze teruggrijpen op ervaren krachten. "Dat mag alleen géén excuus zijn."
En wat voegen jongeren dan toe?
Jongeren kunnen handig zijn als je effectiever met inwoners wil communiceren. "We doen dat nu te veel via een persbericht of door mensen live bij te praten", zegt Souhail. "Maar neem bijvoorbeeld vluchtelingen uit Syrië. Zij komen niet altijd naar zulke bijeenkomsten, maar zitten op Facebook en Twitter. Sterker nog: ze verzamelen hun nieuws met een hashtag."
Ambtenaren zijn niet stoffig.
Van een imagoprobleem – ambtenaren zijn 'stoffig' – is geen sprake, vinden beiden. Jongeren vinden het interessant wat er bij gemeenten gebeurt, zeggen ze. Souhail noemt het vraagstuk van Syrische vluchtelingen. "Hoe betrek je de burger, hoe vind je de juiste locatie, hoe ga je om met inspreekmomenten? Jongeren boeit dat, en als gemeenteambtenaar heb je daar ook echt iets over te zeggen."
Je moet wel hart hebben voor de publieke zaak, zegt Souhail. "Het is een unieke plek om dingen voor elkaar te krijgen. Alle actuele thema's vinden op lokaal niveau plaats. De ene dag gaat het over straatstenen vervangen, daarna gaat het over het bouwen van een school en even later praat je over financiën rond de belastingen. Dit is de plek waar het gebeurt."
Dagmar en Souhail zijn lid van FUTUR, een landelijk netwerk van jonge ambtenaren.
Het meest bevredigende werk dat je naar mijn mening kunt doen.
Ook Dagmar denkt er zo over: "Je kunt je in dit werk vastbijten in maatschappelijke vraagstukken. Geld is niet de drijfveer; je doet dingen waar je privé ook mee bezig bent. Het meest bevredigende werk dat je naar mijn mening kunt doen. De vrijheid die ik krijg, maakt dat iedere dag een andere dynamiek heeft. Dat negen-tot-vijfwerken, dat is niet aan de orde. Wie dát ooit heeft bedacht?"
Dus wat doe je daar als gemeente nou aan? "Je kunt erop anticiperen", vindt Souhail. "Bied traineeships aan, stageplaatsen – op die manier creëer je doorgroeimogelijkheden en komt iemand vanzelf in dienst. Dát is visie."
