De Amerikaanse student Otto Warmbier nam een poster met een politieke slogan mee uit een hotel in Pyongyang, Noord-Korea. Dat was geen goed idee: hij is daar nu veroordeeld voor 15 jaar dwangarbeid.
Eigen schuld, vindt Noord-Koreadeskundige Sicco van der Meer van Clingendael. Hij noemt het een domme actie van de Amerikaanse student. "Je weet dat het een raar land is als je daarheen afreist. Je moet daar gewoon niet aan staatspropaganda komen."
Het komt de Koreanen niet verkeerd uit dat Otto zo'n fout heeft gemaakt, denkt Van der Meer. De veroordeling past namelijk helemaal in het plaatje van het 'Amerikaantje pesten'.
"Het voortbestaan van de Noord-Koreaanse staat hangt af van de Amerikaanse vijand. Het regime wordt door de bevolking gesteund, zodat zij ervoor zorgen dat de Amerikanen daar niet binnenvallen."
Komt Otto nog vrij?
Noord-Korea gebruikte in het verleden al eerder Amerikanen als politiek ruilmiddel. Hooggeplaatste Amerikaanse diplomaten reisden dan af naar Pyongyang om over vrijlating te onderhandelen. Kort na zo'n bezoek in 2014 mochten eerder al twee andere Amerikanen weer naar huis. Daarom denkt Van der Meer dat Otto niet 15 jaar lang zal worden vastgehouden in het communistische land.
Die 'ruilhandel' is voor de Koreanen een methode om aan te tonen dat ze er op het wereldtoneel toe doen, stelt Van der Meer. "Ze willen laten zien dat 'die trotse Amerikaanse grootmacht' toch maar even moet onderhandelen met 'het machtige Noord-Korea'."
Bekentenis
Tijdens een persconferentie eind februari bekende Otto zijn daad. Hij vertelde dat hij was aangemoedigd door een lid van een Amerikaanse kerk om het propagandamateriaal mee te nemen.
Het is de vraag in hoeverre de bekentenis ook echt klopt, zegt Van der Meer. Inhoudelijk zal het onder druk van Noord-Korea wel wat zijn aangedikt, denkt hij.
Als voorbeeld noemt hij de in Noord-Korea opgepakte postzegelverzamelaar Willem van der Bijl. Die keerde in 2011 niet op tijd terug naar Nederland, omdat hij was opgepakt. In een artikel in de staatskrant Pyongyang Times zei hij toen nogal onder de indruk te zijn van het kiesstelsel in het land. "Ik ben erg onder de indruk van de vrije en democratische verkiezingen en heb meer begrip gekregen voor de situatie in Noord-Korea."
De tranen die over Otto's wangen biggelden waren wél echt, denkt Van der Meer. "Hij zal behoorlijk spijt hebben van zijn studentengrap."