In Kiev is vandaag en gister gesproken over de gevolgen van het associatieverdrag voor LHBT'ers (lesbiennes, homo's, biseksuelen en transgenders). Wat betekent een 'nee' en waar moet een 'ja' voor gaan zorgen? Die vragen worden verkend op een internationale conferentie.
Sophie in 't Veld, Europarlementariër voor D66, vertelt dat er niet eerder op zo'n grote schaal over LHBT-rechten in Oekraïne is gepraat. "Het is heel opvallend dat er überhaupt een conferentie in Kiev is. Zelfs de staatssecretaris van Justitie is aanwezig. Dat is echt nieuw."
Wat betekent een 'nee' voor de LHBT's?
"Er is al een heel positief proces in gang gezet, maar als er een 'nee' komt houdt dat op." In 't Veld doelt op het in november aangenomen amendement, waarmee discriminatie op grond van seksuele geaardheid strafbaar werd gesteld. "Bij een 'nee' zou de regering de wet weer kunnen herzien en kunnen ze de homorechten zo weer schrappen."
Maar hoe is dat eigenlijk, leven als LHBT'er in Oekraïne? Volgens Olena Shevchenko, manager bij de Oekraïense LGBT-organisatie Insight: niet makkelijk.
"Tijdens mijn vorige werk als biologie- en gymlerares ben ik een keer op televisie geweest om te discussiëren over het verbieden van LHBT-leraren op scholen. Ik vertelde waarom ik daar tegen ben. Toen ik een dag later op mijn werk kwam wisten al mijn collega's over mijn seksuele geaardheid en negeerden ze me compleet. Ze hadden het er zelfs over waar ik bij stond. Ik heb toen zelf ontslag genomen."
Rusland-correspondent David Jan Godfroid vertelt dat homoseksualiteit geen populair gespreksonderwerp is in Oekraïne. "Grofweg kun je zeggen: zolang je je homoseksuele relatie privé houdt, is er over het algemeen niet zo veel aan de hand. Er worden geen heksenjachten op homo's georganiseerd. Maar zodra je uit de kast komt, en zeker als je je inzet voor gelijke rechten, beginnen de problemen."
"En wetgeving voor gelijke rechten werkt over het algemeen ook maar weinig", zegt Godfroid. "De Oekraïense regering voert die door, omdat de EU het eist, dat is de enige reden. De houding van de bevolking ten opzichte van LHBT'ers verandert er helemaal niet door."
Begrijpen mensen in Nederland wel dat ze op 6 april over onze toekomst beslissen?
Maar gaat een 'ja' dan nog iets veranderen?
Het zal niet meteen voor een verandering van de situatie van LHBT'ers zorgen, vertelt In 't Veld. "Natuurlijk is er weerstand in Oekraïne. Maar denk je echt dat iedereen meteen stond te juichen toen het homohuwelijk in Nederland werd toegestaan? Jonge, Oekraïense hervormers geven aan dat ze onze steun willen hebben. Ze willen bij de Europese normen en waarden horen."
"Ik heb met veel jongeren van verschillende mensenrechtenorganisaties gesproken", zegt In 't Veld. "Veel van hen vroegen aan mij: 'begrijpen mensen in Nederland wel dat ze op 6 april over onze toekomst beslissen?'"