Studenten gaan steeds vaker in beroep tegen beslissingen van hun opleiding, blijkt uit een rondgang van NOS op 3. Ze protesteren bij het College van Beroep voor de Examens vooral tegen hun cijfer of een negatief bindend studieadvies (BSA).
Volgens universiteiten en hogescholen is de stijging deels te verklaren doordat studenten sneller moeten studeren en zich daardoor aan elke strohalm vastklampen. "Er zit tegenwoordig meer druk achter de resultaten, dus grijpen studenten eerder naar dit soort middelen", zegt bijvoorbeeld Aart Korten, Hoofd Juridische Zaken van de Rijksuniversiteit Groningen.
Ik heb natuurlijk wel even moeten opzoeken hoe dat werkte. Maar ik studeer rechten, dus dan is dat toch makkelijker.
"Elk cijfer is nu van belang", zegt ook Job Buiting van de Landelijke Studenten Vakbond. "Studenten moeten sneller studeren en er is meer druk. Dus als je nog maar een paar studiepunten nodig hebt voor je BSA, vecht je dat sneller aan."
Dat deed Nick bijvoorbeeld ook
Nick Smits baalde flink toen hij zijn laatste vak van zijn master fiscale economie aan Tilburg University niet haalde. Wat hem nog het meeste dwarszat, was dat studenten fiscaal recht, die precies dezelfde master volgden als hij, nóg een keer mochten herkansen. Hij mocht dat niet.
Hij vond dat oneerlijk en stapte naar de examencommissie, maar die gaf hem geen gelijk. Daarop ging hij in beroep bij het College van Beroep voor de Examens. "Ik heb natuurlijk wel even moeten opzoeken hoe dat werkte", vertelt Nick. "Maar ik studeer rechten, dus dan is dat toch makkelijker."
Uiteindelijk ving hij ook daar bot, omdat fiscaal recht onder een andere faculteit valt dan fiscale economie. "De uitspraak was dat het twee verschillende opleidingen zijn, met iedereen een eigen examencommissie", zegt Nick. "En elke examencommissie mag zijn eigen regels vaststellen."
Hoe ga je in beroep?
Welke juridische weg je moet bewandelen, ligt aan het soort protest dat je aantekent. Studenten die het niet eens zijn met bijvoorbeeld hun cijfers, vrijstellingen of BSA, kunnen tegen een beslissing van de examencommissie beroep aantekeningen bij het College van Beroep voor de Examens. Het mag dan niet gaan over de inhoud van bijvoorbeeld je tentamen, alleen over de vraag of de regels goed zijn gevolgd.
Na je beroep wordt een laatste poging gedaan om er samen uit te komen (een schikking). Als dat niet lukt, vindt er een zitting plaats waarbij het college uitspraak doet.
Uiteindelijk krijgen maar weinig studenten echt gelijk van het College van de Beroep voor de Examens. De meeste zaken worden nog voor de hoorzitting ingetrokken of geschikt.
Over andere beslissingen van de universiteit, bijvoorbeeld over collegegeld of beurzen, kunnen studenten bezwaar maken bij het College van Bestuur. Dat college wordt vaak weer bijgestaan door een geschillenadviescommissie.
Wageningen
Opmerkelijk is dat op de Wageningen University en Universiteit Twente nauwelijks studenten in beroep gaan. Zelfs als je het afzet tegen de kleinere studentenaantallen hebben de Colleges van Beroep voor de Examens het daar een stuk rustiger dan bij andere instellingen.
"Het onderwijs is hier kleinschaliger en er is directer contact tussen studenten en docenten", verklaart rector Arthur Mol van Wageningen University het lage aantal beroepen. "Als er problemen zijn, worden die daardoor eerder aangestipt en opgelost."
En hoe liep het af met Nick?
Nick heeft nog overwogen om naar het College van Beroep voor het Hoger Onderwijs te stappen, maar uiteindelijk zag hij daarvan af. "Het College van Beroep voor de Examens was zo duidelijk in de uitspraak", blikt Nick terug. "Maar als ik de beslissing over mocht doen, was ik wel in beroep gegaan."
Nu moet Nick wachten tot het volgende reguliere tentamen, in december. Dat betekent in zijn geval een studievertraging van bijna een jaar. Wat als hij dat tentamen weer niet haalt? "Dan is er nog een herkansing in januari. En over wat er gebeurt als ik die niet haal, wil ik echt niet nadenken."