"Rugby is a hooligans sport played by gentlemen." Dat zijn de legendarische woorden van Winston Churchill. Ook al beuken stevige kerels elkaar met grof geweld naar het gras, in maar weinig andere sporten zijn respect, eer en beschaving zo belangrijk als in het rugby.
Vanwege deze mix wordt rugby gebruikt als re-integratieprogramma om jongeren weer op weg te helpen. In Engeland is de School of Hard Knocks al jaren een groot succes. Nu is het de beurt aan Nederland: De Harde Leerschool.
Rugby is een sport waarbij je angsten moet overwinnen, waarbij je heel goed moet kunnen samenwerken. Dat helpt mensen.
In Rotterdam loopt sinds vorige week een proef met 25 jongeren, die om wat voor reden dan ook weinig zicht hebben op een baan. Acht weken lang en drie dagen per week volgen zij een intensief, fysiek en mentaal programma waarin rugby de hoofdrol speelt.
Ook krijgen ze sollicitatielessen en sociale vaardigheden mee. Aan het eind moet er een hecht team staan dat het opneemt tegen een echte rugbyploeg in een echte wedstrijd. Als ze het programma goed doorlopen, ligt er een baan voor ze klaar, bijvoorbeeld als veiligheidsmedewerker in de haven of als steigerbouwer.
"Sommigen hebben te veel geblowd en anderen hebben hun school niet afgemaakt, maar daar kijken we niet naar", zegt oud-rugbyer en mede-oprichter Yves Kummer. "We kijken naar voren."
Volgens Kummer moeten ze er wel volle bak voor gaan. "We zeggen ook dat het echt niet altijd leuk wordt. Ze worden afgeknepen en ze moeten angsten overwinnen. Maar als ze volhouden, zorgen wij voor een baan en vooral ook dat ze dat werk kunnen behouden."
Ik waardeer het dat we een kans krijgen op deze manier. En ik maak het af. Ik ga niet opgeven.
"Het is een heel fysieke sport", zegt Sean Domacassé (20) met een brede glimlach. "Je moet je angsten overwinnen. Je moet dóór iemand heen gaan. En je moet het vooral samen doen, want in je eentje win je niet. We zijn hier natuurlijk om een baan te krijgen en ik vind dit echt een goede manier. Ik waardeer het echt dat we een kans krijgen. Ik ga zeker niet opgeven."
Ook de 19-jarige Lorenzo de Wolff staat met plezier op het veld, maar moest wel meteen een beuk incasseren. "Ik kreeg net een schouder op m'n kin, maar dat hoort erbij. Het is een harde sport. Ik heb ook een tijdje op boksen gezeten dus ik ben het wel gewend om klappen te krijgen."
Het programma van De Harde Leerschool ziet Lorenzo ondanks de klappen wel zitten. "Je leert hoe je met mensen om moet gaan en je leert samenwerken. Dat gaat straks bij een baan echt wel handig zijn."
In Engeland loopt de School of Hard Knocks al acht jaar. Met succes. Zo'n duizend deelnemers hebben het programma gevolgd en 70 procent van hen is goed terechtgekomen. Zo'n 40 procent had na twee jaar nog altijd een betaalde baan en 30 procent is weer een opleiding gaan doen.
"We zijn onafhankelijk geëvalueerd door de Glasgow Caledonian University en zij hebben geconcludeerd dat de sport rugby onlosmakelijk verbonden is met de successen die we boeken", zegt Jack Lewars, een van de oprichters van de School of Hard Knocks. "Het aangaan van sociale banden en het ontwikkelen van zelfredzaamheid bijvoorbeeld. Dat zijn sleutelbegrippen in het rugby."
Rugby heeft die unieke combinatie van contact, de noodzaak van goed teamwork en een echte focus op waarden. Dat mis ik bijvoorbeeld in voetbal.
"Dat mis ik bijvoorbeeld in voetbal, zegt Lewars. "Rugby is een ongekend door waarden gedreven sport. Die cultuur is heel positief voor de mensen met wie we werken."
De Britse tv-zender Sky Sports heeft vanwege het succes een tv-show rond het project gemaakt.
"De tv-show helpt", zegt Lewars. "Het is niet makkelijk aan mensen uit te leggen wat we precies doen. Door de tv-serie kunnen we aan een groot publiek laten zien wat er gebeurt. Het geeft het programma een smoel en het zorgt ervoor we meer worden gesteund met bijvoorbeeld donaties."
Ook Yves Kummer is laaiend enthousiast over School of Knocks. "Het is fenomenaal wat ze in Engeland doen. Het wordt inmiddels door veel gemeentes omarmd om het in te zetten voor re-integratie van kansarme groepen."
"Wij zijn in Engeland bij de laatste wedstrijd geweest in Cardiff. Daar was 2500 man publiek. Waarom? Omdat die jongens een historie hebben van falen en problemen. Ze nodigden iedereen uit en ze hebben iets positiefs te vertellen. Wij waren echt ontroerd. We zagen hoe trots ze waren, hoe trots hun omgeving is dat ze dit hebben gedaan. En ze wonnen die wedstrijd. Op karakter."
Ook de Nederlandse jongens worden door camera's gevolgd. Niet voor een tv-show, maar voor een documentaire van de NTR. "We willen echt vastleggen wat die jongens meemaken. Ze laten de situatie zien waar ze in zitten en wat ze door moeten maken om eruit te komen."