Gaan de Britten met vier landen naar het EK?

Terwijl Oranje blijft kwakkelen en het maar de vraag is of het Nederlands elftal straks op het EK in Frankrijk staat, sturen de Britten misschien wel vier(!) nationale ploegen naar het Europees Kampioenschap. Hoe dat kan? Hoewel het Verenigd Koninkrijk één land is, heeft het wel vier nationale teams: Engeland, Schotland, Wales en Noord-Ierland.

Ze gaan als een speer in de kwalificatie, en dat is uniek. Engeland heeft zich als eerste en enige land nu al geplaatst voor het EK. Niet verrassend als voetbalreus. Maar ook de voetbaldwergen Wales en Noord-Ierland, die nog nooit bij een EK waren, staan allebei bovenaan in hun groep en hebben directe kwalificatie voor het grijpen. Of het kwartet compleet zal zijn hangt vooral af van Schotland, dat derde in de groep moet zien te worden om een plek in de play-offs af te dwingen.

Leuk voor het Britse voetbal, maar waarom heeft het Verenigd Koninkrijk eigenlijk vier verschillende nationale ploegen? In de 'normale wereld' is het immers één soevereine staat, zijn alle inwoners Britten met hetzelfde paspoort en ze hebben allemaal dezelfde premier: David Cameron. Ook gaat het VK als één land naar de Olympische Spelen onder één en dezelfde vlag: de Union Jack.

Maar het Verenigd Koninkrijk heeft een lange, ingewikkelde en vooral ook bloedige binnenlandse geschiedenis. De wat trotsere Schotten, Welsh en Noord-Ieren zien in de Engelsen nog altijd slavendrijvende koloniale overheersers, terwijl nationalistische Engelsen de andere drie wegzetten als provinciale boerenpummels.

Voor de Olympische Spelen hebben de Britten zich daar dus overheen kunnen zetten en is elke medaille voor het Verenigd Koninkrijk. Ook waren de Engelsen apetrots op de Schotse tennisser Andy Murray, die als eerste Brit in 77 jaar Wimbledon op zijn naam schreef.

In het voetbal ligt het allemaal net even wat gevoeliger. De Britten hebben het spelletje tussen de 8e en 19e eeuw gemaakt tot de wereldwijde volkssport nummer 1 die het nu is. Het Verenigd Koninkrijk wordt niet voor niets The Home of Football genoemd. De sport is zo verankerd in de Britse geschiedenis dat de onderlinge duels tussen de 'landen' worden beleefd als de bloedige veldslagen van weleer.

Dus gepassioneerd juichen voor één nationale Britse ploeg die gedomineerd wordt door Engelse spelers onder één en dezelfde vlag? No way.

Dat zie je vooral waar de Olympische Spelen en voetbal elkaar ontmoeten. Voetbal is ook een Olympische sport, met jeugdelftallen weliswaar, omdat de grote jongens het op een EK of WK laten zien, en het voetbal anders de andere sporten zou overschaduwen. Maar het Verenigd Koninkrijk mag dus slechts één ploeg afvaardigen; een Britse.

Geen Brits voetbalteam

De Schotse, Welsh en Noord-Ierse voetbalbond weigeren mee te doen aan een gezamenlijk elftal onder de Britse vlag. Ze zijn bang dat als ze daaraan toegeven, de wereldvoetbalbond FIFA hun bestaansrecht als onafhankelijke voetbalbonden in twijfel trekt en de Engelse voetbalbond de boel zal domineren.

"Ik walg van de Engelse voetbalbond", zei de voorzitter van de Welsh FA hierover. "Ze willen het hele spelletje overnemen, maar dat laten we niet gebeuren. De draak op de vlag van Wales spuugt nog steeds vuur." De Schotse voetbalbond beschuldigt de Engelsen ervan het sentiment van de andere landen te onderschatten. Verwacht dus geen Brits voetbalelftal in Rio 2016.

Uitzondering

In 2012 werd er toch een uitzondering gemaakt, omdat de Spelen in Londen waren. Na veel geruzie kwam er uiteindelijk toch een Brits team. In het mannenelftal zaten uiteindelijk vijf spelers uit Wales, de rest van de selectie bestond uit Engelse spelers.

Dit Britse elftal was een unicum. Volgend jaar in Frankrijk staat er dus wellicht weer iets unieks te gebeuren. Als Engeland, Wales, Noord-Ierland en Schotland zich plaatsen voor het EK, kunnen voor het eerst in de geschiedenis alle inwoners binnen de grenzen van het Verenigd Koninkrijk juichen voor hun land op een eindtoernooi.

Maar dan wel voor hun eigen land.