In de Amerikaanse hoofdstad Washington staat een heel bijzonder boompje. Omdat deze Pinus Parviflora al bijna 400 jaar oud is. Ook omdat hij door generaties Japanners met veel zorg is onderhouden en omdat hij door z'n bijna perfecte symmetrie het pronkstuk is van de bonsaituin in de National Arboretum. Maar vooral omdat hij de atoombom op Hiroshima overleefde en nota bene door een Japanner aan de Amerikanen is gegeven.
Bonsaimeester Masaru Yamaki schonk de boom in 1976 ter ere van het 200-jarig bestaan van de Verenigde Staten. Op dat moment kende nog niemand bij het museum de bijzondere geschiedenis van de boom. Dat duurde tot 8 maart 2001. Twee kleinzoons van Yamaki bezochten het museum in Washington om voor het eerst de boom van hun grootvader te bekijken, die al voor hun geboorte de oceaan overstak.
Shigeru Yamaki (21) en Akira Yamaki (20) kenden de boom alleen van foto's en familieverhalen. Ze gingen in gesprek met de museumbaas. De broers vertelden dat hun familie van generatie op generatie een bonsaikwekerij had in Hiroshima. Ze wonen in een huis dat grenst aan de bonsaituin, op ongeveer 3 kilometer van de plek waar de atoombom ontplofte.
Ze lieten hem foto's zien van kort na de inslag. De boom was nog puntgaaf omdat hij achter een grote stevige muur stond. Alle ruiten van het huis waren er door de drukgolf uit geblazen. Iedereen die op dat moment binnen was, had snijwonden van de rondvliegende scherven. Hoewel er gelukkig geen ernstig gewonden vielen in de bonsaituin, bleef niemand geheel ongedeerd. Behalve de boom.
Dankzij de broers heeft de bonsaiboom in het museum zijn bijzondere verhaal teruggekregen.
Ik word emotioneel door er alleen al over te praten.
"Het is toch ongelooflijk dat Masaru Yamaki zo'n bonsai van onschatbare waarde zo ongeveer aan 'de vijand' geeft en er niets over zegt", zegt voorzitter Felix Laughlin van de National Bonsai Foundation in gesprek met de Washington Post. "Ik word emotioneel door er alleen al over te praten."
Deze week krijgt de boom een speciale plek in de bonsaituin in het museum ter ere van de herdenking van 70 jaar na de atoombom.
Bonsai
Een bonsaiboom is overigens geen soort, maar betekent letterlijk 'boom in pot'. Een bonsaiboom krijgt zijn vorm door zorgvuldige taksnoei, wortelsnoei en de kweek in kleine potten. Takken en stammen groeien in de gewenste vorm met behulp van aluminiumdraad. Zo wordt de boom in plaats van een tientallen meters hoge reus, een sierlijke kamerplant.
Bedenk dus dat dit bijzondere geval al eeuwenlang van generatie op generatie is vertroeteld en verzorgd. Dagelijks kreeg hij water en werd hij doorzocht op beestjes. Ook werd hij twee keer per week gedraaid zodat hij optimaal zonlicht kon vangen.
Eeuwenlang. Nog voor hij op hoogbejaarde leeftijd een atoombom overleefde en verhuisde naar het land dat verantwoordelijk was voor die atoombom.
