IJsland is de gaycapital van Europa. Dat blijkt uit een onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau. Van de 29 landen die onder de loep werden genomen, kom je er daar als homoseksueel of lesbienne het best vanaf. Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat bijna een derde van de Nederlanders liever even wegkijkt als mannen met elkaar zoenen.
Dat betekent overigens niet dat we het hier slecht doen qua homotolerantie. Integendeel: we delen de tweede plek op het podium met Denemarken. Inwoners van alle Europese landen (en Israël) kregen de volgende stelling voorgelegd:
'Homoseksuele mannen en lesbiennes moeten vrij zijn om hun leven te leiden zoals zij dat zelf willen'
Dit is hoe ze antwoordden (open op mobiel):
Hoe zit 't bij de Russen?
Lang niet overal zit je dus zo goed als in IJsland, Nederland of Denemarken. Rusland-correspondent David Jan Godfroid legt uit waarom hij denkt dat Rusland (met 24 procent) helemaal onderaan het lijstje staat: "Homoseksualiteit is niet populair hier. Sterker nog, het wordt ten stelligste afgewezen, beschouwd als pervers. Geïmporteerd uit het westen. Het maken van 'propaganda' voor 'niet-traditionele seksuele relaties', waaronder homoseksualiteit, tegenover minderjarigen is ook verboden."
Anders dan weleens wordt gesuggereerd, is er geen sprake van een grootscheepse heksenjacht op homo's. Maar makkelijk is het allerminst.
Dat is een kant van het verhaal, zegt Godfroid. "De andere kant is dat verreweg de meeste homo's in Rusland een min of meer normaal leven leiden, zolang ze er maar niet mee te koop lopen. Je kunt als twee mannen beter niet hand in hand op straat lopen en in het openbaar zoenen al helemaal niet. Maar als je als homostel samenwoont, zullen weinig mensen daar een probleem van maken."
Frankrijk dan?
De Fransen staan in de middenmoot, ziet ook correspondent Ron Linker. "Dat verbaast me niet. We hebben hier een fel maatschappelijk debat achter de rug over de invoering van het homohuwelijk in 2013. Toen gingen honderdduizenden Fransen de straat op om ertegen te protesteren. Toch is het ingevoerd."
"Een meerderheid van de Fransen was en is voor het homohuwelijk. Maar een luidruchtige minderheid is fel tegen. Wellicht dat die emotie terug is te zien in de cijfers van het SCP."
In Frankrijk is een luidruchtige minderheid tegen.
Israël, ook in de middenmoot
Correspondent Monique van Hoogstraten weet waar dat aan ligt. "In Tel Aviv is de tolerantie heel groot. Het is een van de homo-hoofdsteden van de wereld, met bars, clubs en nog veel meer. In Jeruzalem daarentegen is de tolerantie weer heel laag, omdat daar veel ultraorthodoxe joden en Palestijnen wonen. Bij die groepen ligt homoseksualiteit lastig."
De verschillen in Israël zijn extreem, daarom waarschijnlijk de middenmoot.
Hoewel we hier dus bovenaan de lijst staan, valt er nog veel te verbeteren, vindt minister Bussemaker van Onderwijs en Emancipatie. En dat begint bij jongeren. "Daar begint de acceptatie. Dat betekent dat we homoseksualiteit bespreekbaar moeten blijven maken. In de klas, op het voetbalveld, ook als dat een ingewikkeld thema is."