Al een week ruzieden de PvdA en de VVD over bed, bad en brood voor vluchtelingen*. De VVD wil eigenlijk géén opvang, de PvdA wel. Maar om wie gaat dit nou eigenlijk? Hoeveel mensen maken gebruik van bed, bad en brood?
Om maar meteen met deur in huis te vallen: ongeveer 500. Eind vorig jaar besloot Europa dat ook vluchtelingen die geen recht hebben op een verblijf in Nederland wel recht hebben op opvang. En die opvang mag nog maar op zes locaties gebeuren, is vanavond afgesproken door de PvdA en de VVD.
Het aantal mensen dat gebruikmaakt van bed-bad-en-brood is dus niet zo heel groot. Ter vergelijking: volgens schattingen zijn er zo'n 100.000 tot 150.000 illegalen - mensen zonder verblijfspapieren dus - in Nederland. De meesten van hen wonen bij familie, in kerken, of ergens op een zolderkamer bij een huisbaas die geen vragen stelt.
Hieronder hebben we het even voor je in perspectief gezet.
Hoe komt een vluchteling daar?
Als je als vluchteling in Nederland komt, vraag je een verblijfsvergunning aan. Dan is het wachten op de uitkomst. Mag je blijven, dan krijg je na verloop van tijd een woning toegewezen. Daar mag je op wachten in het asielzoekerscentrum. Als je geen verblijfsvergunning krijgt, kan je nog in beroep gaan. Maar omdat je in principe uitgeprocedeerd bent, mag je niet langer in het asielzoekerscentrum blijven.
Dus moet je weg. Een deel van de mensen gaat vrijwillig weg na zo'n uitspraak, dat is de groep in de infographic die Nederland vrijwillig heeft verlaten - meestal naar het land van herkomst. De groep met een onbekende bestemming heeft het asielzoekerscentrum verlaten zonder dat iemand weet waarheen. Die staan dus eigenlijk op straat.
Waarom gaan die niet terug?
Een deel van de mensen gaat niet terug omdat ze dus nog in beroep zijn gegaan. Maar sommigen kunnen ook niet terug omdat hun land van herkomst niet of maar heel beperkt gevluchte inwoners weer terugneemt.
Sommigen zoeken familie op, anderen gaan naar de kerk maar een deel belandt op straat. En om die laatste groep, daar gaat het om. Moet de overheid - in de praktijk: de gemeenten - zorgen dat zij bed, bad en brood hebben?
Waarom is dat zo ingewikkeld?
Bed-bad-en brood is om twee redenen een probleem voor de PvdA en de VVD.
Reden 1: principes. Kort gezegd: de VVD vindt dat uitgeprocedeerde asielzoekers gewoon weg moeten. De partij is bang dat als je opvang biedt, helemaal niemand meer vrijwillig weggaat als ze geen verblijfspapieren krijgen. De PvdA vindt simpelweg dat je niemand zomaar op straat kan zetten, of ze nou de goede papieren hebben of niet.
Niet echt een onderwerp waar je makkelijk een compromis over kan sluiten.
Reden 2: onduidelijke Europese uitspraken. De Nederlandse overheid biedt pas sinds december officieel bed, bad en brood. Dat moest toen van de Nederlandse rechter. De discussie nu komt door het Comité van Ministers van de Raad van Europa. Volgens dat comité heeft de rechter gelijk, zeiden ze vorige week.
Maar er zit nog een politieke kant aan de zaak. Dat comité bestaat uit 47 Europese ministers van Buitenlandse Zaken. Die vragen zich nog steeds af of dat recht op opvang moet gelden voor iedereen in een land, of alleen met mensen met verblijfspapieren. Maar da's een politieke discussie. En de VVD wil eigenlijk geen opvang bieden, maar de vraag is of ze de uitspraak van de rechter kunnen negeren. De PvdA vindt in ieder geval van niet.