Vanavond is de eerste Nacht van de Vrijwilliger. De avond wordt georganiseerd door Nederland Cares, een organisatie die zich richt op jongeren tussen de 20 en 35 jaar. Zij proberen de vrijwilligersmarkt wat flexibeler te maken. Want de young professional wil best wat bijdragen, een vaste dag per week opdraven past vaak niet in de agenda. Maar een of twee uurtjes bijspringen als het uitkomt? Prima.
'Het is vrijwillig, maar niet vrijblijvend'
Dat wordt vaak over vrijwilligerswerk gezegd. En daar zouden vrijwilligersorganisaties wat losser mee om moeten omgaan, vindt Ottelien van Zwieten van Nederland Cares. "Als je je opgeeft bij ons, verwachten we dat je komt. Maar of en wanneer je daarna komt, dat is aan jou. Als je even drie drukke weken hebt en je kan pas een maand later: hartstikke goed."
Mensen zijn druk. Het ligt niet voor de hand vooraf dingen vast te leggen. Ik wil helpen wanneer het mij uitkomt.
Hoe zit dat bij andere vrijwilligersorganisaties?
Die spelen steeds meer in op de behoeften van jonge vrijwilligers, zeggen ze. Bij het Rode Kruis is het mogelijk op ad-hoc basis vrijwilligerswerk te doen, zegt woordvoerder Merlijn Stoffels. "Je ziet bij de nieuwe generatie dat er meer behoefte is aan tijdelijke projecten. Mensen vinden het prettig dat ze zelf kunnen bepalen wanneer ze tijd hebben, en wat ze dan kunnen doen."
Zo plaatste het Rode Kruis laatst een oproep om 2000 nieuwe EHBO-vrijwilligers te werven. Daar werd massaal op gereageerd. Van de nieuwe aanmeldingen, was ongeveer de helft onder de 30 jaar. Bij de oproep stond dat je als EHBO-vrijwilliger 52 uur per jaar moet werken voor het Rode Kruis, maar niet op vaste tijden.
En dat is vooral voor jongeren een aantrekkelijk idee, zegt Stoffels. "Als EHBO-vrijwilliger kun je je opgeven voor bepaalde festivals. Als je het bijvoorbeeld leuk vindt om op Pinkpop, Serious Request of Sail te werken, dat zit je al snel aan die 52 uur. "
Bij de Zonnebloem kun je ook vrijwilligerswerk doen op het moment dat het jou uitkomt: "Als er bijvoorbeeld een groep ouderen naar het Rijksmuseum gaat, kan je je daarop intekenen om te begeleiden."
Maar even bijspringen kan niet overal
Het Leger Des Heils ziet ook dat mensen niet meer structureel op één tijd en plaats willen werken, maar vindt het soms nog moeilijk passend werk te bieden. "Dat mensen willen helpen is fijn, maar we zijn echt nog zoekende naar manieren om dat beter te faciliteren. We moeten vraag en aanbod nog wat beter bij elkaar zien te brengen", zegt Reina Dijksterhuis.
We moeten vraag en aanbod nog wat beter bij elkaar zien te brengen.
Bij Humanitas worden vrijwilligers gekoppeld aan hulpbehoevenden. Daar wordt écht gerekend op de vrijwilligers, en is af en toe langskomen dus geen optie. "Het is anders dan even helpen met een schuurtje opknappen", zegt Nikol Verkroost van Humanitas.
Ook Vluchtelingenwerk Nederland vraagt een bepaald commitment van zijn vrijwilligers. "Als je een asielzoeker begeleidt die voor het eerst in een Nederlandse gemeente geplaatst wordt, help je echt bij een nieuwe start van iemands leven", zegt Annemiek van Bots. "Vooral in het begin is het contact heel intensief. Dan kan je geen houding hebben van 'Goh, ik kijk wel wanneer ik kom'."