Zeker in 55 publicaties heeft hij de zaak bedonderd, maar niet alleen Diederik Stapel beoefenende nepwetenschap. Uit het eindrapport van de drie universiteiten waar Stapel werkte, rijst de vraag op of de sociale psychologie wel wetenschappelijk en integer is. Rector magnificus Philip Eijlander van de Universiteit Tilburg reageert.
Spijt
"Ik heb gefaald als wetenschapper, ik voel spijt, verdriet, schaamte en zelfverwijt," zei ex-hoogleraar Diederik Stapel vanochtend tegen de NOS, na het kritische eindrapport van drie universiteiten die zijn wetenschapsfraude hebben onderzocht. Dat volgde op het schandaal dat in augustus vorig jaar aan het licht kwam toen enkele studenten hun twijfels over Stapels' werk meldden bij de universiteit Tilburg.
Bedonderd
Uit het onderzoek van de universiteiten van Amsterdam, Groningen en Tilburg, waar Stapel werkte, blijkt dat de sociaal-psycholoog heeft gefraudeerd in zeker 55 van de 130 onderzochte artikelen en bij tien proefschriften die hij begeleidde. Ook is er een sterk vermoeden van fraude in elf artikelen. De omvang is zeer aanzienlijk, staat in het eindrapport.
Collega's
Gebrek aan een kritische wetenschappelijke cultuur heeft ertoe geleid dat Diederik Stapel jarenlang onopgemerkt heeft kunnen frauderen, staat in het rapport. Collega-psychologen met wie Stapel heeft gepubliceerd, hadden van de commissies kritischer mogen zijn. Zij hebben niet doelbewust meegewerkt aan de fraude, maar waren soms wel "wetenschappelijk onzorgvuldig".
Vakgebied
Volgens de onderzoekers van de drie universiteiten zijn er "voldoende redenen voor de sociale psychologie in binnen- en buitenland om op grond van de bevindingen in dit rapport een eigen grondig onderzoek in te stellen naar de gang van zaken in het vakgebied". De universiteiten hebben zelf aangekondigd maatregelen te nemen om gesjoemel in de toekomst te voorkomen.
Hufterig
Stapel was de wetenschapper die onder meer beweerde dat het eten van vlees mensen minder sociaal maakt en in verschillende opzichten meer 'hufterig'. Er loopt ook nog een onderzoek van de FIOD naar Stapel. Hij heeft gebruik gemaakt van onderzoeksgeld van de overheid. De verwachting is dat het onderzoek in het eerste kwartaal van 2013 is afgerond.
Vragen en/of opmerkingen? Mail een van de makers: Judith.Pennarts@Nieuwsuur.nl en/of Karel.Ornstein@Nieuwsuur.nl