Matchfixing neemt de komende vier jaar toe in Nederland. Dat blijkt uit het Nationaal Dreigingsbeeld 2017, een politierapport over georganiseerde misdaad. Reden voor de KNVB om extra maatregelen te eisen. De voetbalbond wil dat er nieuwe wetgeving komt om matchfixers aan te pakken.
"Een speciaal wetsartikel over matchfixing moet tot zwaardere straffen leiden. We zien bij matchfixing dat er hoge winsten zijn en de pakkans laag is, net als de straffen. Dat is een hele gevaarlijke cocktail, die zeer aantrekkelijk is voor criminelen", zegt Gijs de Jong, operationeel directeur van de voetbalbond.
In Nederland is zo'n wet er niet omdat er voldoende andere wetgeving zou zijn. Maar daar is De Jong het niet mee eens. "Een apart wetsartikel zorgt ervoor dat je altijd kunt vervolgen. Dat heeft een afschrikkende werking op sporters en matchfixers."
Naast nieuwe wetgeving, pleit De Jong voor betere informatie-uitwisseling tussen internationale autoriteiten en een gespecialiseerd rechercheteam dat zaken kan onderzoeken. "Dat kan via de kansspelautoriteit, het Openbaar Ministerie of de politie."
Volgens het politierapport zijn er gevaarlijke ontwikkelingen gaande rond wedstrijdmanipulatie. De gokmarkt groeit razendsnel, vooral in China. Wereldwijd wordt er jaarlijks tussen de 1000 en 1500 miljard euro vergokt, wat grote aantrekkingskracht heeft op criminelen.
Criminelen worden steeds geavanceerder en georganiseerder, concluderen de onderzoekers van het rapport. Ook verschuift de aandacht naar individuele sporters en lagere sportcompetities. Niet alleen voetbal wordt bedreigd, het speelt ook bij tennis, darten en e-sports.
"Het is de dood van de sport, want we geloven het einderesultaat niet meer", zegt Marjan Olfers, hoogleraar sport en recht. Daarnaast is het volgens haar gevaarlijk omdat matchfixing wordt gebruik om geld wit te wassen. "Criminelen die zich bezighouden met mensensmokkel, prostitutie of drugshandel infiltreren via matchfixing in de bovenwereld, de sportwereld. Daar wordt hun geld verdubbeld of wit gewassen."
Chinese deal
Voor het eerst is matchfixing opgenomen in het rapport dat elke vier jaar verschijnt en de maatschappelijke dreigingen vanuit de georganiseerde misdaad beschrijft.
In het politierapport wordt ook een niet eerder bekende deal genoemd. De uitzendrechten van de Nederlandse voetbalcompetitie zouden recentelijk verkocht zijn aan China. Volgens de onderzoekers wordt de Nederlandse competitie daardoor aantrekkelijker voor matchfixers. Want als er meer mensen kijken naar Nederlands voetbal wordt er ook meer op gegokt, wat het aantrekkelijk maakt voor fixers om de wedstrijden te manipuleren.
Hier moet prioriteit van worden gemaakt, anders blijf je achter de feiten aanlopen.
Onderzoekers van het internationale bedrijf Sportradar monitoren nu al wedstrijden van de Eredivisie en de Jupiler League. Het bedrijf volgt de internationale gokmarkt en hun systeem geeft alarmsignalen bij verdachte wedstrijden.
KNVB-directeur De Jong vindt dat wedstrijden in lagere divisies ook gemonitord moeten worden. "Zeker in de Tweede Divisie, dat is een interessante competitie omdat die nog wel eens op afwijkende tijden wordt gespeeld."
Net als De Jong waarschuwt hoogleraar Olfers dat opsporingsdiensten werk moeten maken van matchfixing. "Pak je dit levensgevaarlijke fenomeen niet aan, dan werk je de groei van alle soorten criminaliteit in de hand. Hier moet prioriteit van worden gemaakt, anders blijf je achter de feiten aanlopen."
Uit politie-informatie blijkt dat tussen 2012 en 2015 drie opsporingsonderzoeken - twee keer voetbal, een keer tennis - zijn gestart naar gok-gerelateerde matchfixing. Ook zijn er aanwijzingen voor meer matchfixingzaken. Maar geen enkele zaak kwam nog voor de rechter.
