Wie zoekt naar een betaalbaar huurhuis in het middensegment kan in grote delen van Nederland lang zoeken. Voor mensen die tussen de 2000 en 3000 euro per maand verdienen, zijn er amper woningen in de Randstad, en grote steden in Noord-Brabant. Of de huur is onbetaalbaar.
Naast geringe beschikbaarheid van huurwoningen profiteren middeninkomens ook het minst van overheidsmaatregelen op de huizenmarkt, blijkt uit onderzoek van het SCP. In Amsterdam zijn de problemen het grootst.
Suzanne en haar vriend zochten meer dan een jaar naar een huurhuis dat ze kunnen betalen. Ze hadden geluk en vonden er uiteindelijk een in de nieuw gebouwde woontoren B-mine. De 52 betaalbare huurwoningen waren binnen een uur vergeven.
Hoogleraar Peter Boelhouwer schreef het veelbesproken essay 'Niets doen is geen optie' over de woningmarkt. Hij zag de problemen in het middensegment de laatste jaren verergeren. Als er niks gebeurt loopt het tekort alleen maar op, zegt hij.
Mensen met een modaal inkomen verdienen te veel om in aanmerking te komen voor een sociale huurwoning van een corporatie, maar kunnen vaak de huurprijzen in de private sector niet betalen.
"De groep die een beroep moet doen op woningen in het middensegment groeit. In het verleden vonden veel van die mensen nog een huis in de sociale huursector. Maar sinds twee jaar zijn die woningen beter afgeschermd." Daarnaast is het de afgelopen jaren moeilijker geworden om een huis te kopen."De prijzen stijgen en de eisen aan hypotheek worden strenger", zegt Boelhouwer.
Gemeenten kunnen veel doen om de problemen in het middensegment op te lossen, zegt Boelhouwer. Hij is positief over een wetswijziging van het kabinet vorig jaar, waardoor gemeenten vrije sectorwoningen in hun bestemmingsplan kunnen opnemen.
Toch is betaalbare huur niet altijd de prioriteit van gemeenten. Vaak wordt grond verkocht aan vastgoedbeleggers die er het meest voor betalen. Die kiezen vervolgens voor luxere huizen met een hogere huurprijs.
Bij woontoren B-mine heeft de gemeente afspraken gemaakt met investeerders. De huur begint op ongeveer de helft van de marktwaarde en mag niet hard stijgen, in ruil voor korting op de grondprijs.
De woningmarkt is zo overspannen dat hij heel veel slachtoffers maakt.
De gemeente Amsterdam wil de komende jaren nog 1500 middeldure huurwoningen bouwen. Daarbij is voor langere tijd vastgelegd dat de huur niet meer stijgt dan de inflatie.
Daarnaast wil wethouder Laurens Ivens (SP) van Wonen dat een nieuw kabinet maatregelen neemt om sterke stijging van huurprijzen voor bestaande panden te voorkomen. "Bij nieuwe woningen kunnen we afspraken maken. Maar bij woningen waar niets over te zeggen hebben - zogenaamde marktwoningen - gebeuren gekke dingen. De woningmarkt is zo overspannen dat hij heel veel slachtoffers maakt." Veel van die "huurvluchtelingen" worden gedwongen om woningen buiten de stad te zoeken in omliggende gemeenten.
Oproep aan nieuw kabinet
Zowel Ivens als Boelhouwer willen dat het nieuwe kabinet ingrijpt in de vrije sector. "Ik roep onderhandelaars op om niet dezelfde fouten te maken als het vorige kabinet. Erken dat er verschillen zijn tussen steden. Er is investeringskracht nodig bij coöperaties en er moeten mogelijkheden komen om de huren niet te hard te laten stijgen."
Volgens Boelhouwer moet de grens voor de vrije sector worden opgetrokken, zodat er tot duizend euro kan worden gereguleerd. "Dan weet je zeker dat woningen hun prijs behouden."
