De politiek gaat op een onverantwoordelijke manier om met de landmacht, de marine en de luchtmacht. Er zijn te weinig schepen, vliegtuigen en kanonnen en wat er is, is vaak verouderd of kapot.
Oud-commandant van de landmacht, luitenant-generaal Mart de Kruif en oud NAVO-chef Jaap de Hoop Scheffer houden een dwingend pleidooi. Zij vinden dat defensie, door de toenemende spanningen in de wereld, een topprioriteit moet zijn bij de formatie.
Onverantwoordelijk
"Deplorabel, de krijgsmacht hangt met garen en band aan elkaar, zou ik willen zeggen." De Hoop Scheffer heeft er geen goed voor over. "Er worden helikopters 'gekannibaliseerd'. Dat wil zeggen: je haalt onderdelen uit een helikopter die kan dan niet meer vliegen en die pruts je in een andere zodat die andere kan blijven vliegen. Zo is het in de krijgsmacht op dit moment."
"Er zijn eigenlijk twee zaken die gaan over leven en dood. Dat is zorg - en terecht wil je iedereen de beste zorg geven - en defensie, een tweede zaak van leven en dood. Ik mis die sense of urgency, de urgentie dat er echt nu wat moet gebeuren? Dat is toch gek? Ja dat is gek, sterker nog dat is onverantwoordelijk", zegt De Kruif.
De fundamentele vraag is: willen we een geloofwaardig partner zijn in de wereld om ons heen die bereid is risico te delen, die bereid is zijn deel bij te dragen aan onze veiligheid of willen we dat niet? En eigenlijk als je de eerste vraag beantwoordt met ja, dan kost dat geld."
Getwitter
Voor De Kruif is dat de kernvraag tijdens de formatie. De wereld om Nederland heen verandert snel. De vluchtelingenstromen uit Afrika, de oorlogen in het Midden Oosten en de spanningen in Oekraïne en de Baltische Staten.
Ook De Hoop Scheffer waarschuwt voor de toenemende dreigingen en onzekerheden. "Noord-Korea ontwikkelt zich tot een kernmacht, Buitengewoon gevaarlijk."
"En de onvoorspelbaarheid van president Donald Trump, de onvoorspelbaarheid van het Amerikaans defensie- en buitenlandbeleid. Wie trekt daar aan de touwtjes? Trump met zijn getwitter? De Pax Americana, de door de Amerikanen gehandhaafde stabiliteit, staat op het spel."
"Is Vladimir Poetin honderd procent rationeel? Of is hij het 95 procent en voor vijf procent niet? Want dan vormt Poetin ook een heel groot probleem voor de NAVO. We hebben de annexatie van de Krim al gezien. Dat mag niet verder gaan", zegt De Hoop Scheffer.
Afschrijven
Naast het achterstallig onderhoud, moet er volgens beiden ook fors worden geïnvesteerd. Er zal jaarlijks ruim twee miljard euro bij moeten om in de pas te gaan lopen met andere Europese NAVO-landen. En om de NAVO-afspraken na te komen moet er in 2024 jaarlijks ruim zes miljard euro bij.
De Hoop Scheffer: "Als we dat niet doen dan veronachtzamen, dan verwaarlozen wij de kernverantwoordelijkheid van de overheid en kun je binnen de kortste tijd de krijgsmacht afschrijven. Zo ernstig is het wat mij betreft. Dan kan de krijgsmacht de taken die ze grondwettelijk heeft, niet meer uitvoeren. En wat ik nog ernstiger vind: dan kom je in een situatie dat je jonge mensen, van 19, 20, 21 jaar, naar crisisgebieden stuurt."
De Kruif: "Of je nou wil of niet, een krijgsmacht moet kunnen vechten en elke tegenstander kunnen domineren of je nou een grote operatie doet of een vredesoperatie. Dat moet je als politiek herstellen. Daarnaast moet je nieuwe dingen doen. Denk aan de cyberoorlog. Alles is zinloos als je niet investeert in de mensen die jouw succes bepalen."
