Er is geen extern toezicht op het Vertrouwenspunt Sport van NOC*NSF. Bij deze meldlijn van de sportkoepel kunnen sporters een melding doen als ze slachtoffer zijn van seksueel misbruik of seksuele intimidatie. Maar wat er met zo’n melding gebeurt, wordt niet centraal geregistreerd of geanalyseerd. Duidelijk is wel dat er een minimaal aantal zaken vanuit het Vertrouwenspunt Sport bij het tuchtrecht komen.
De hulplijn seksuele intimidatie van NOC*NSF bestaat sinds 1998. De huidige naam is Vertrouwenspunt Sport. In 20 jaar zijn er 1811 meldingen over seksuele intimidatie binnengekomen. Het Instituut voor Sportrechtspraak (ISR) behandelt de tuchtzaken namens 57 sportbonden. In de tien jaar dat het ISR bestaat zijn er slechts 9 zaken over seksuele intimidatie behandeld.
In verhouding met de vermoede problematiek is 9 zaken belachelijk weinig
Voor Peter Vogelzang, bestuurslid bij het ISR, is het duidelijk dat het probleem bij het Vertrouwenspunt Sport van NOC*NSF ligt. “Het lijkt erop dat het effect van de vertrouwenspersonen bijna iets heeft van een doofpot. Ik heb het over het effect van de vertrouwenspersonen”, zegt Vogelzang. “Dan vind ik wel dat er een zeer actieve houding van NOC*NSF bij had gepast.” Die houding zag Vogelzang de afgelopen jaren niet bij de sportkoepel.
Functioneren
Het bestuur van NOC*NSF heeft 3 jaar geleden de Auditcommissie Seksuele Intimidatie ingesteld. Deze commissie bekijkt onder andere het proces van melding tot afhandeling bij de sportbonden. Opmerkelijk is dat de Auditcommissie niet kijkt naar het Vertrouwenspunt Sport van NOC*NSF zelf. Daardoor is onduidelijk hoe het meldpunt zelf functioneert. De Auditcommissie schrijft in haar conclusies richting NOC*NSF al twee jaar dat er zicht moet komen op het Vertrouwenspunt Sport.
“De Auditcommissie beveelt aan nader onderzoek te doen naar de opvolging van meldingen (…) strakker toezicht op de opvolging van meldingen zowel bij bonden als Vertrouwenspunt Sport, verdienen binnen dit onderzoek eveneens aandacht”, staat in de laatste Auditrapportage, verschenen eind 2016.
Ik heb elke dag nog schade.
“Ik heb heel veel nachtmerries, ik heb heel veel last van mijn stem. Ik ben heel onrustig”, vertelt Manon met een broze stem. Ze zegt misbruikt te zijn door een wielrencoach. In 2015 heeft ze hier melding van gemaakt bij het Vertrouwenspunt Sport van NOC*NSF. Manon wil haar verhaal alleen anoniem vertellen, haar echte naam is bekend bij de redactie.
Bang gemaakt
Manon had een gesprek met een vertrouwenspersoon van het Vertrouwenspunt Sport. Ze zegt dat ze in dit gesprek bang is gemaakt: “De vertrouwenspersoon heeft gezegd dat ik naar het tuchtrecht zou kunnen gaan, maar dan zou ik aangeklaagd kunnen worden voor smaad.” Omdat ze het financieel zwaar had, kon ze dat absoluut niet riskeren.
Manon heeft hierdoor de zaak niet doorgezet en is dus niet naar de tuchtrechter gestapt. Ze heeft zelf allerlei documenten, zoals e-mails en foto’s, bewaard. Een kopie van die stukken heeft ze overhandigd aan de vertrouwenspersoon en het dossier is bewaard bij NOC*NSF. Na ruim een half jaar heeft de vertrouwenspersoon in een e-mail laten weten dat haar dossier door de papierversnipperaar is gehaald.
Dossiers vernietigd
NOC*NSF laat aan Nieuwsuur weten dat alle gesloten dossiers van meldingen die binnenkwamen voor 2010 inmiddels zijn verwijderd. Dit betreft 721 meldingen. De meldingen die na 2010 zijn binnengekomen, 1090 meldingen, zijn omgezet naar anonieme registraties.
De sportkoepel bevestigt dus dat gegevens na het sluiten van de zaak anoniem worden bewaard en niet meer terug te leiden zijn. Als er meerdere meldingen over een persoon binnenkomen, wordt dit niet opgemerkt. Behalve als het toevallig bij dezelfde vertrouwenspersoon binnenkomt.
Peter Vogelzang vindt dat NOC*NSF deze informatie juist wel moet bundelen. “Als je dit soort informatie, wat men noemt zachte informatie. Als je dat niet op enige manier kunt bijhouden en registreren, dan loop je wel erg achter de feiten aan”, aldus Vogelzang. “Je kunt het je niet permitteren om kinderen in een onveilige situatie te laten sporten. Dat kan zelfs leiden tot een vorm van aansprakelijkheid, civiel rechtelijk.”