Afhankelijk zijn van een rolstoel en wonen op driehoog zonder lift of andere aanpassingen. Dat is voor sommige mensen de realiteit. In Amsterdam kunnen deze mensen toch hun huis uit. Het zogenaamde 'tilteam' tilt mensen met een handicap naar buiten en brengt ze waar ze heen willen.
Sommige mensen maken er noodgedwongen gebruik van, terwijl ze lang moeten wachten op een aangepaste woning. "Ik ben blij dat we het kunnen aanbieden, maar het is jammer dat het nodig is. Afhankelijk zijn van andere mensen om je huis in- en uitgedragen te worden, dat is niet waar we naar moeten streven", vindt Esther Tak, teamleider Zorg in Amsterdam.
Mensen die vanwege hun beperking geen gebruik kunnen maken van het openbaar vervoer, hebben in Nederland recht op het Aanvullend Openbaar Vervoer (AOV). Dat is een taxiservice speciaal bedoeld voor sociaal vervoer, zoals familiebezoek of deelname aan sociale activiteiten. Voor het AOV geldt hetzelfde tarief als het openbaar vervoer.
De tilservice maakt onderdeel uit van het AOV en is bedoeld voor Amsterdammers die door een lichamelijke beperking niet hun eigen trap op- en afkomen. De service lijkt uniek in Nederland.
De woonkamer is zijn wereld.
Het vervoersbedrijf Transvision is verantwoordelijk voor de service. Op dit moment gebruiken 136 mensen in Amsterdam de dienst. Er rijden standaard twee 'tilbussen' per dag door de stad en er zijn gemiddeld zo’n tien ritten.
“Mensen zijn heel blij met het vervoer, dat ze weer lekker naar buiten kunnen. Dat is waar wij het voor doen", zegt chauffeur Guus Mozes.
Aangepaste woning
De gemeente ziet de service nadrukkelijk als tijdelijke oplossing. Guusje Planje, die regelmatig naar buiten wordt getild door het team, is het daar mee eens. "Het is voor mij een oplossing, maar het is natuurlijk niet fijn. Ik zou liever een andere situatie zien." Ze had niet verwacht dat het zo lang zou duren, want ze wacht al bijna drie jaar op een aangepaste woning.
De gemeente onderkent het probleem. Er zijn onvoldoende aangepaste woningen. "Met name voor grotere gezinnen hebben we minder rolstoelgeschikte woningen dan we zouden willen. Er is meer vraag dan aanbod", zegt Tak.
Daarom wacht ook de familie Ishaq nog steeds op een ander huis. Zij wonen op de derde etage in de Pijp. Eshi Ishaq verzorgt haar zwaar gehandicapte broer Shiraz, die een zeldzame zenuwziekte heeft. Alleen met de tilservice kan hij de deur uit. "De woonkamer is zijn wereld. En dat is eigenlijk ook mijn wereld geworden", zegt Eshi Ishaq.