Onze koloniale oorlog noemden we politionele acties en oorlogsmisdaden excessen. Heel lang heeft Nederland niet onder ogen willen zien wat er tussen 1945 en 1950 in Indonesië werkelijk gebeurde. Het kabinet heeft vandaag besloten dat er nieuw diepgaand onderzoek moet komen naar deze periode. En dat is een omslag.
Aanleiding is het werk van historicus Remy Limpach. In zijn boek 'De brandende kampongs van Generaal Spoor' toont hij onomstotelijk aan dat er sprake was van systematisch massageweld en oorlogsmisdaden.
"We moeten in de spiegel van ons eigen verleden durven kijken", zei minister Koenders van Buitenlandse Zaken na afloop van de ministerraad waarin het historische besluit is genomen. Hij noemt de jaren na de Tweede Wereldoorlog, toen Indonesië onafhankelijk wilde worden, "een zwarte bladzijde in de geschiedenis" en "een voor iedereen heel pijnlijke periode".
Onderzoek
Drie Nederlandse onderzoeksinstituten willen het onderzoek gaan uitvoeren: het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIHM), het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV), en het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies.
Zij dienden in 2012 ook al een onderzoeksvoorstel in, maar toen zag het kabinet nog geen rol weggelegd voor de Nederlandse overheid. Nu dus wel.
"Bij de Nederlandse regering is sindsdien het belang nog scherper voor ogen gekomen om jezelf die spiegel voor te houden om naar die pijnlijke periode serieus te kijken", zegt minister Koenders. "En daarnaast geeft een aantal maatschappelijke ontwikkelingen, zoals rechtszaken, studies, discussies met veteranen, ook aanleiding om dat dan nu te doen."
NieuwsuurHet boek van historicus Remy Limpach toont onomstotelijk aan dat er sprake was van systematisch massageweld en oorlogsmisdaden.
In het boek 'De brandende kampongs van Generaal Spoor' van historicus Remy Limpach rijst het beeld dat de oorlogsmisdaden werden aangespoord en afgedekt door de militaire leiding. Ook dat aspect, en de juridische en politieke verantwoordelijkheid, wordt nu onderzocht.
"Het werd tijd dat de regering zijn eigen verantwoordelijkheid neemt voor wat daar allemaal is misgegaan", zegt mensenrechtenadvocaat Liesbeth Zegveld. "We weten heel veel inmiddels. Ik denk niet dat er inhoudelijk heel veel nieuws uit zal komen, maar waar het om gaat is de regering zijn eigen naam daaraan gaat verbinden."
Historicus Anne-Lot Hoek deed onderzoek naar de dekolonisatie van Indonesië en schreef meerdere artikelen hierover. In Nieuwsuur reageert Hoek op het kabinetsbesluit.
