'De druppel was het verraad van de arbeiders door links'

Volgend jaar zijn er in Frankrijk presidentsverkiezingen en de socialisten zullen waarschijnlijk grote verliezen lijden. In Hayange, een Franse provinciestad in het noordoosten van het land, is het Front National nu twee jaar aan de macht. Het centrum is opgeknapt en er is meer politie en cameratoezicht. De inwoners zijn tevreden.

Teleurgesteld

Voorheen stemde vrijwel iedereen er links. Maar na de eurocrisis en de opgelegde bezuinigingen veranderde dat. Door heel Europa maken de sociaaldemocraten een grote cisis door. Veel kiezers voelen zich in de steek gelaten en stemmen nu op nationalistische partijen.

"Het symbool van de socialisten is een roos. Dus ik dacht dat het leven rooskleuriger zouden worden, maar het werd eerder zwart. Het leven. Ik ben heel, heel, heel erg teleurgesteld", zegt een inwoner van Hayange.

Hayange was de stad van ijzer en staal, maar de socialistische president François Hollande kon - ondanks zijn beloften - de hoogovens niet openhouden. Net als de rechtbank, het ziekenhuis en het lyceum, die allemaal werden gesloten.

Inwoners hebben het gevoel dat er niemand naar ze luistert. "We tellen hier niet echt meer mee, vergeleken met de periode dat we de metaalindustrie hadden en economische invloed hadden. We worden aan ons lot overgelaten. Mensen komen met beloften, er gebeurt iets kleins om de gemoederen te sussen, maar het loopt op niets uit", vertelt de lokale barman.

De socialistische burgemeester van de stad werd na twintig jaar weggestemd en vervangen door Fabien Engelmann, een jonge vakbondsleider gekozen namens het Front National. Hij beloofde te vechten voor Frankrijk en haalde de Europese vlag van de gevel van het gemeentehuis. Zoals zoveel mensen in Hayange verruilde hij links voor het Front National.

"De druppel die de emmer deed overlopen, was het verraad van links richting de arbeiders. Toen verscheen Marine Le Pen, ze had een bepaalde frisheid. En haar standpunten over een sterke, sturende staat die de 'vergetenen' verdedigt, bevielen me", zegt Engelmann.

Bij de socialistische partij van Hayange proberen ze intussen te begrijpen waar het mis ging. Oud-burgemeester Philippe David legt de schuld bij de politici in Parijs. "Als gemeente hebben we gedaan wat we konden. We hebben de regering op tijd gewaarschuwd, maar die heeft niet geluisterd. Het probleem is dat er te veel technocraten zijn die het land regeren. Dat is dramatisch."

Partijgenoot Rebecca Neisse ziet dat het Front National in het gat is gesprongen dat de socialisten hebben gecreëerd. "De verarming van de bevolking, de onvrede over de politiek en Europa, publieke diensten die sloten, op die vragen hebben wij geen antwoord."

David vult haar aan en vindt dat de Europese Unie niet aan de verwachtingen van het volk heeft voldaan. "De EU heeft zich te veel met financiën beziggehouden, maar heeft zich niet bekommerd om de bevolking."

Proeftuin

Hayange is volgens David een voorbeeld van wat er zich in Frankrijk afspeelt. "Het Front National gebruikt Hayange als proeftuin. En wat er hier gebeurt, kan ook in andere steden en regio's gebeuren."

Burgemeester Engelmann houdt rekening met een situatie als in de Verenigde Staten. "Na de brexit, na Trump, het lijkt er wel een beetje op. Wij hebben ook veel Fransen die totaal vergeten worden: de kleine winkelier, de directeur en de ouderen. De kans bestaat dat ze allemaal stemmen op Marine Le Pen."