Topclubs Ajax en Feyenoord staan bekend om hun goede jeugdopleidingen. Om de jeugdopleidingen te voorzien van nieuwe parels, kijken deze clubs ook over de landsgrenzen. Maar de speurtocht naar jong talent kent haar grenzen.
Wetgeving en strenge FIFA-regels voorkomen handel en geleur rond minderjarige spelers van buiten Europa. Ondanks de regels blijken Ajax en Feyenoord te flirten met supertalent van buiten de EU. Dat blijkt uit onderzoek van Nieuwsuur.
‘Youtubekinderen’ worden ze genoemd. Kids van een paar turven hoog die zich in aantrekkelijke video’s tonen aan de wereld als megatalent. Clubs hopen het jonge talent vroeg aan zich te binden.
De ‘nieuwe Messi’s’ in dit verhaal zijn John Kenneth Hilton (15) uit Amerika, Tristan Alif Naufal (11) uit Indonesië en Muhammad Asis (12) uit Singapore. Zij hebben veel gemeen. Hun carrière begon als Youtube-sensatie en ze stonden in de voorbije jaren in de belangstelling van Nederlandse topclubs.
De Amerikaan Hilton werd tijdens jeugdtoernooien in Europa al vroeg ontdekt door Ajax en Engelse topploegen. Uiteindelijk vertrok hij met zijn moeder en zussen naar Nederland, maar een overgang naar Ajax werd onmogelijk gemaakt door de strenge FIFA-regels.
Spelers van buiten de EU mogen pas op achttienjarige leeftijd verkassen. Op die regel wordt slechts een uitzondering gemaakt als ouders verhuizen om een reden die niets met voetbal te maken heeft (bijvoorbeeld via een nieuwe baan). Zowel wereldvoetbalbond FIFA als sporttribunaal CAS oordeelden dat daar in het geval van Hilton geen sprake van was.
Ook het Indonesische voetballertje Tristan Alif Naufal stond in de belangstelling van Ajax. Hij werkte al op 8-jarige leeftijd een training af met leeftijdsgenoten bij de Amsterdammers, zo laten videobeelden zien.
Is het één van jullie al gelukt een baan te vinden?
Daar bleef het niet bij. In een whatsapp-bericht aan de ouders van Alif schrijft een leidinggevende medewerker van de jeugdopleiding van Ajax: "Natuurlijk willen we Tristan graag in onze opleiding hebben, maar omdat we het op de legale manier willen doen zal het waarschijnlijk een langdurig proces worden. Dus, is het één van jullie al gelukt om een baan te vinden?"
Op dat moment hebben de ouders van Alif volop de jacht op een baan geopend. Alleen zo kunnen zij immers de strenge FIFA-regels omzeilen, menen zij in diverse media. Via de Indonesische ambassade in Den Haag, Indonesische bedrijven en het ministerie van jeugdzaken in dat land lobbyen zij tevergeefs om hulp.
Kort na de training bij Ajax trekt ‘het kamp Alif’ naar Rotterdam. Daar speelt de Indonesiër bij een jeugdploeg van Feyenoord. Op het eind van zijn oefenstage krijgt hij een rapportje van de Feyenoord Academie. Trots zet Alifs entourage de beelden en document online.
Ajax en Feyenoord
Ajax en Feyenoord stellen in een reactie zich nadrukkelijk te houden aan de regels. De Amsterdammers kunnen niet meer achterhalen of Alif Naufal heeft meegetraind. ‘Hier wordt dagelijks door meer dan honderd kinderen getraind,’ schrijft een woordvoerder. "Als blijkt dat de regels zijn geschonden, dan is dit in strijd met ons beleid."
Feyenoord geeft toe dat Alif één dag heeft meegetraind met een jeugdelftal. Een woordvoerder zegt dat dit gebeurde ‘op nadrukkelijk verzoek van een bevriende relatie (dus niet op verzoek van Feyenoord). Om de jongen met een blij gevoel weg te laten gaan bij Feyenoord en te helpen bij zijn voetbalontwikkeling, heeft hij een rapportje meegekregen als herinnering.’
De proeftrainingen van Alif zijn in strijd met regelgeving. Minderjarige spelers van buiten Europa mogen geen stages lopen in Nederland. Niet van de FIFA, evenmin van de overheid.
Het UWV verstrekt geen werkvergunningen aan te jonge jeugdspelers. "Onder de 17 is geen stage mogelijk bij een betaald voetbalorganisatie. Ook niet als kennismaking", schrijft een woordvoerder. Wereldvoetbalbond FIFA voegt daaraan toe dat een club op voorhand van een stage al een billijke inschatting moet maken van de inschrijvingskansen van een buitenlandse minderjarige.
Ik vind het een ongelofelijk triest gebeuren. Wat doe je die kinderen aan?
Nieuwsuur legde de bewijzen uit het onderzoek voor aan juristen waaronder Louis Everard, directeur bij spelersvakbond VVCS. ‘’Ik vind het een ongelofelijk triest gebeuren. Zeker als je het hebt over grote voetbaldromen en de manier waarop dat geconstrueerd wordt. Erg kunstmatig. Ook gebeurt dit op manieren die juridisch behoorlijk kansloos zijn. Dan denk ik: och wat doe je die kinderen aan?“
Afgelopen weken streek in Nederland een derde ‘Messi’ neer. Dit keer vanuit Singapore. Samen met zijn teamgenootjes van Turf City Football Academy speelde de 12-jarige Muhammad Asis een aantal oefenpotjes. Volgens Singaporese media zou Feyenoord behoorlijk gecharmeerd zijn van de speler.
Een signaal dat wordt tegengesproken door de club. ‘’Wij vermoeden dat overenthousiaste familieleden, vrienden of kennissen de activiteiten van het team en de spelers daarvan wat hebben overdreven in de lokale media of op social media.’’
Voor de camera van Nieuwsuur beweert het schuchtere ventje iets anders. “Ze hebben me uitgenodigd om een proeftraining te komen doen. Het zou prima zijn, maar ik speel liever voor Barcelona.”
