Bijna een jaar geleden deed het begrip sjoemelsoftware zijn intrede toen het schandaal met de dieseltests van Volkswagen aan het licht kwam. De software van de Duitse autofabrikant bleek massaal te zijn gemanipuleerd, waardoor de werkelijke uitstoot van schadelijke stoffen veel hoger was dan de tests deden vermoeden.
Het schandaal is inmiddels groter dan Volkswagen alleen. Uit verschillende internationale onderzoeken blijkt dat veel meer fabrikanten op de weg slechter presteren dan in het laboratorium. De auto-industrie is zelf amper bezig met de uitstoot in de praktijk.
Toezicht
Een Europese parlementaire enquêtecommissie doet onderzoek naar het dieselschandaal. De commissie sprak eerder al met een groot aantal technici en vandaag deed het eerste politieke kopstuk zijn verhaal: oud-Eurocommissaris Günter Verheugen. Hij was van 2004 tot 2010 verantwoordelijk voor het toezicht op de auto-industrie.
In zijn tijd kwam belangrijke wetgeving rond de uitstoot-tests van schadelijke stoffen tot stand. De auto-industrie beweerde de afgelopen tijd dat de wetten en regels onduidelijk waren, maar daar is volgens Verheugen geen sprake van. "Het probleem is niet de wetgeving, maar de manier waarop de fabrikanten ermee zijn omgegaan."
Europarlementariër Gerben-Jan Gerbrandy (D66), lid van de commissie, vindt dat er een Europese controle moet komen op de uitstoot van auto's. Nu doen de lidstaten dat zelf, maar die houden volgens hem de auto-industrie de hand boven het hoofd. Ook zijn de controle-instanties niet altijd in staat de controles goed uit te voeren.
"De handhaving in de nationale lidstaten is abominabel", zei Gerbrandy. "Inspectiediensten hebben te weinig personeel of geen kennis in huis."
De auto-industrie is zelf helemaal niet bezig met de uitstoot in de praktijk, stelt Gerbrandy vast. "Het gaat echt alleen maar om de laboratoriumtest. Daar moet je aan voldoen."
Vorig jaar bleek in zo'n 11 miljoen dieselauto's de beruchte software te zitten. Volkswagen beloofde er alles aan te doen om het vertrouwen van de klanten terug te winnen. Maar de meeste Volkswagenauto's met sjoemelsoftware rijden nog steeds rond.
In Nederland heeft Volkswagen ongeveer 6000 auto's hersteld. Dat is 3 procent van het totaal. Uit gegevens van de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW) blijkt dat er in Nederland 176.913 diesels met sjoemelsoftware rondrijden. Deze moeten allemaal worden hersteld.