De terroristische dreiging van Nederlandse jihadisten is zich aan het verplaatsen van Syrië naar Nederland. De jihadisten zijn moeilijk grijpbaar, kunnen onverwacht toeslaan en grote hoeveelheden explosieven maken. Daar waarschuwt de AIVD voor in het jaarverslag.
Ook waarschuwt de veiligheidsdienst voor cyber-aanvallen uit vooral Rusland en China. Om de dreigingen het hoofd te bieden is meer internationale samenwerking nodig.
De nieuwe Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten geeft vrijwel onbeperkte afluistermogelijkheden. Hoe werkzaam is dit? En waarom lukt het niet om geheime- en politiediensten in Europa beter te laten samenwerken?
In Nieuwsuur vanavond is AIVD-chef Rob Bertholee te gast. Ook reageert Quirine Eijkman, onderzoeker veiligheid en rechtsstaat.
De dienst constateert dat er jihadisten in Nederland rondlopen die op zoek zijn naar wapens. Het is niet altijd duidelijk waarvoor die wapens bedoeld zijn.
Mogelijk is dat om aanslagen te plegen zoals in Frankrijk en de Verenigde Staten, maar het kan ook zijn om gewapende overvallen te plegen voor de financiering van de jihad.
Professionele propaganda
De AIVD onderscheidt drie groepen Nederlandse jihadisten. In de eerste plaats zijn dat de mensen die zijn vertrokken naar bijvoorbeeld Syrië, gevechtservaring hebben opgedaan en misschien getraumatiseerd terugkomen. "De aanslagen in Parijs hebben laten zien dat terugkeerders een dreiging kunnen vormen."
In de tweede plaats degenen die weg willen, maar gefrustreerd zijn omdat dat niet lukt. En ten slotte de mensen die alleen in Nederland strijd willen leveren. Het gaat daarbij om mensen die hier zijn opgegroeid, maar het Westen als vijand van de islam beschouwen.
Volgens de AIVD speelt de "professionele propagandamachine" van IS ook een rol in de radicalisering van vooral jonge moslims in Nederland.
Voor al-Qaida is het belangrijk om op afzienbare termijn een aanslag te plegen.
Volgens de veiligheidsdienst is de dreiging van mogelijke terreuraanslagen hoger dan ooit. IS heeft bewezen dat het in staat is tot complexe en professioneel uitgevoerde aanslagen.
Ook wordt door de concurrentie tussen IS en al-Qaida de dreiging in het Westen vergroot. "Voor al-Qaida is het belangrijk om op afzienbare termijn een aanslag te plegen om het verloren gegane prestige te herwinnen", stelt de dienst.