Franse militairen bij de Eiffeltoren

Wat is de prijs die burgers voor hun veiligheid betalen?

In Parijs lijkt alles weer zoals het was voor de aanslagen. Maar dat is maar schijn. Zoals bij het Bataclan-theater, waar op 13 november 89 mensen om het leven kwamen. Als er een verdachte koffer wordt aangetroffen, staat de straat binnen een paar minuten vol politie. In Frankrijk is al maanden de noodtoestand van kracht.

Direct na de aanslagen, waarbij in totaal 130 doden vielen, kondigde de Franse president François Hollande de noodtoestand af in zijn land. Dat betekende herinvoering van grenscontroles, demonstratieverboden en vergaande bevoegdheden voor de politie, zoals huiszoekingen zonder tussenkomst van de rechter. Maatregelen die passend leken gezien de gebeurtenissen.

De noodtoestand duurt echter voort. Er kwam een verlenging voor drie maanden, en toen kwamen er nog eens drie maanden bij. Opiniepeilingen voorafgaand aan de stemming in het Franse parlement over de verlening wezen uit dat maar liefst 79 procent van de bevolking zich erin kon vinden.

Toch gingen twee weken geleden duizenden mensen in Parijs de straat op om te protesteren tegen de voortdurende noodtoestand. Ze voelen zich beperkt in hun vrijheid en willen dat de regering de veiligheidsmaatregelen opheft. Het was niet de eerste demonstratie tegen de noodtoestand, eind januari liepen ook al duizenden mensen mee in een betoging.

"De noodtoestand is een uitdrukking van de macht van de politie, ten koste van de vrijheid van de burgers", zegt Olivier Beaud, hoogleraar staatsrecht in Parijs. "We kunnen het gedurende een paar maanden tolereren, maar als het permanent wordt, gaat dat tegen de grondwet in."

Huisarrest

Imam Mohamed Khattabi uit Montpellier is een van de mensen die onder huisarrest werd geplaatst. Hij zou in zijn preken in de moskee in de stad pro-IS-taal hebben gebruikt. "Ik zou mensen hebben aangemoedigd om te radicaliseren en terreur te gebruiken. Dat is niet waar, ik heb zoiets niet gezegd", zegt Khattabi. Er waren huiszoekingen bij hem thuis en in de moskee waar hij preekt.

"Ik moest me meerdere malen melden bij het politiebureau. Als ik dat niet zou doen, zou ik de gevangenis in moeten." In totaal heeft het huisarrest van Khattabi twintig dagen geduurd. "Toen besloot de officier van justitie het huisarrest op te heffen. Er was geen bewijs dat hun verhaal ondersteunde. Ik was geen bedreiging, de reden voor het huisarrest was niet gegrond."

Imam Mohamed Khattabi

Volgende maand moet de noodtoestand in Frankrijk weer worden verlengd. Hoogleraar Beaud vraagt zich af of dat nodig is. "In november was het absoluut nodig, we moesten wat doen. Maar nu? De noodtoestand heeft de afgelopen tijd al veel huiszoekingen en arrestaties opgeleverd. Als we het nu verlengen is het meer iets symbolisch, een politiek antwoord op politiek van mensen die bang zijn."

De dreiging van terrorisme zal de komende jaren niet verdwijnen, volgens Beaud bestaat daarom het risico dat de noodtoestand permanent wordt. "Een noodtoestand moet altijd in een noodsituatie worden ingezet, het moet iets uitzonderlijks zijn. Een permanente noodtoestand is dus eigenlijk iets tegenstrijdigs."

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl