Er komt meer aandacht voor de kerntaak van NS: vervoer over het hoofdrailnet met intercity's en de belangrijkste stoptreinen. De NS wil een punt zetten achter de exploitatie van stationswinkels en dingt niet meer mee naar regionale bus- en spoorconcessies. "Onze reizigers een goede treinreis bieden", is de kern van de nieuwe strategie die interim-topman Roger van Boxtel vandaag presenteerde.
Roger van Boxtel is vanavond in Nieuwsuur te gast. Hij erkent dat de verbeteringen tijd kosten. "Het is nog even door de zure appel heen bijten, het kan niet in één keer goed zijn."
Kritiek
Door te stoppen met de exploitatie van stationswinkels zouden 5000 mensen bij het spoorbedrijf weg moeten. De NS heeft nu eigen winkelformules op stations, zoals Kiosk, de Broodzaak en Smullers. Ook exploiteren ze op de stations AH to go, Starbucks en HEMA. Verder wil het bedrijf onderhoudstak NedTrain samenvoegen met de reizigerstak NS Reizigers.
De nieuwe plannen van de NS kunnen meteen al rekenen op kritiek. Vakbond FNV ziet niets in de nieuwe strategie. "Met retail verdient de NS ongeveer 70 miljoen euro per jaar. Waarom zou je dat dan afstoten?" aldus bestuurder Andries van den Berg. "Het ‘kopje koffie op het perron' en het 'broodje voor onderweg' leveren de NS ook elk jaar veel geld op, dat gebruikt kan worden voor beter spoorvervoer."
"Het zijn gewoon 5000 goede banen daar, die komen dan in andere handen. Wij voelen er niets voor om die mensen over te dragen aan de detailhandel. Ze zullen slechtere contracten krijgen."
Van den Berg: "Wij zullen het niet accepteren. Ik ga niet onmiddellijk actie roepen, maar we zullen met de NS gaan praten. Onze inzet is dat retail bij het bedrijf blijft, dat het blijft meedingen op regionale lijnen en dat Qbuzz niet verkocht wordt."
Uitpuilende treinen
Ook Stef Smit van de Stichting ConsumentenClaim NS, een juridisch bedrijf dat gespecialiseerd is in massaclaims, is niet enthousiast. Hij probeert voor reizigers een schadevergoeding los te krijgen bij de NS wegens de overvolle treinen. Hij vindt dat treinreizigers minimaal 50 procent van hun reiskosten gecompenseerd moeten krijgen zolang de problemen met de overvolle treinen niet zijn opgelost. Reizigersorganisatie Rover ontving in november vorig jaar een recordaantal klachten over uitpuilende treinen.
ConsumentenClaim zegt dat de NS in 2014 al wist dat er over de periode 2015-2017 een tekort aan treinen zou zijn. De vervoerder heeft onvoldoende maatregelen genomen om het materieeltekort op te vangen, zo zegt de stichting.
Duwen
De NS erkent de problemen. Door zich te beperken tot de hoofdtaken hoopt de NS betere service en punctueel vervoer te kunnen leveren. Volgens Van Boxtel is een zitplaats in de trein echter geen recht. "Als we allemaal in de spits gaan reizen, dan is dat soms gewoon duwen." Er zijn wel alternatieven, zoals de spitsbussen die de NS sinds vorige week inzet. Maar die blijven leeg.
Om op korte termijn toch meer zitplaatsen te creëren, worden duizend eersteklas-plaatsen omgebouwd tot tweedeklas-plaatsen. Organisatie Consumentenclaim noemt die plannen positief. "De NS moest wel, er zijn zoveel klachten. Maar het is wel veel toekomstmuziek waar de reiziger nu nog weinig aan heeft. Daarom zullen ze compensatie moeten bieden", aldus Smit.