Uit onderzoek van Nieuwsuur blijkt dat ziekenhuizen nogal verschillend scoren op de zorg voor patiënten met ernstig nierfalen. De beste behandeling is een vroege niertransplantatie, die nierdialyse moet voorkomen. Het betreft dan transplantatie met een nier van een levende donor. Er zijn ziekenhuizen die het heel goed doen; hun patiënten krijgen in een vroeg stadium een nieuwe nier. Maar er zijn ook ziekenhuizen die slecht scoren.
Kwaliteit
Sinds 2014 moeten ziekenhuizen verplicht openbaar maken hoeveel nierpatiënten ze verwijzen voor een succesvolle vroege niertransplantatie. Het is een indicatie voor de kwaliteit van de zorg. Nieuwsuur bestudeerde de meest recente cijfers en constateert dat maar liefst veertien ziekenhuizen slecht scoren op dit punt.
Zij verwezen in 2014 niet één of slechts één patiënt door voor zo'n vroege transplantatie. In een reactie zegt Marc Hemmelder van Nefrovisie: "Zeven van de veertien locaties hebben na visitatie een waarschuwing gekregen. Ze moeten nu hun zorg verbeteren."
De helft van de slecht scorende ziekenhuizen is niet op de vingers getikt. "Dat vind ik niet terecht, ook bij die andere zeven was een waarschuwing op zijn plaats geweest", vindt Hemmelder. Als de gewaarschuwde ziekenhuizen na een jaar geen verbetering laten zien, kunnen zij hun certificering verliezen. Dat heeft als gevolg dat ze voor deze zorg geen contract meer krijgen met de zorgverzekeraars.
Wachtlijst
Op dit moment staan ongeveer 500 mensen op de officiële wachtlijst voor een nieuwe nier. De wachttijd is gemiddeld 3,5 jaar. Maar het werkelijk aantal mensen dat wacht op een nier is vele malen groter. "Dan praat je over meer dan tweeduizend mensen", aldus Tom Oostrom, directeur van de Nierstichting. Ook volgens de Nederlandse Transplantatie Stichting hebben niet 500 maar minstens 2500 patiënten nu een nier nodig, van een postmortale of levende donor.
Als een vroege transplantatie niet lukt is thuisdialyse voor een grote groep patiënten de beste optie. Maar meer dan 80 procent van de mensen dialyseert nu in het ziekenhuis. Thuisdialyse is de afgelopen jaren sterk afgenomen. Volgens Hemmelder is het aantal patiënten dat thuis dialyseert nu veel te laag. "Het is afgenomen tot een zorgwekkend niveau."
Keuzevrijheid
Mensen die thuis dialyseren ervaren vaak een betere kwaliteit van leven, ze kunnen vaker dialyseren op een tijdstip dat het hen uitkomt. Daarnaast is thuisdialyse ook 25 procent goedkoper dan dialyse in het ziekenhuis. Volgens nefroloog Chris Hagen moet de patiënt meer keuzevrijheid krijgen en moeten alle ziekenhuizen veel actiever patiënten informeren en opleiden voor thuisdialyse.
"Als je dat doet dan zie je meteen het aantal thuisdialyse patiënten stijgen." Maar dat gebeurt nog onvoldoende. “Ik denk dat een belangrijk deel van de omzet van het ziekenhuis van de dialyse afhangt en dat het daardoor lastig is om die beweging te maken."