In Turkije escaleert de strijd tussen de regering en de Koerdische PKK. Bij een bomaanslag in de hoofdstad Ankara kwamen vorige week 29 mensen om het leven. In Koerdische steden in Turkije wordt al maandenlang gevochten en sinds kort valt Turkije ook Koerden in Syrië aan.
Wat is er misgegaan? Nog maar een jaar geleden lag een vredesakkoord op tafel en leek er definitief een einde te komen aan de oorlog tussen Turkije en de PKK. Jan Eikelboom doet verslag vanuit Ankara
Oorlogsgebied
De strijd tussen de Koerdische PKK en het Turkse leger laaide afgelopen zomer weer op, na een wapenstilstand van ruim twee jaar. Het zuidoosten van Turkije is de afgelopen tijd veranderd in een oorlogsgebied. Turkse troepen hebben hele wijken en steden afgegrendeld en bestoken PKK-strijders.
Het conflict tussen de Koerden en de Turken heeft een lange voorgeschiedenis. Het voert terug naar ruim honderd jaar geleden, toen de moderne Turkse staat werd gesticht. "Atatürk was daarvan de grondlegger. In die staat was eigenlijk alleen maar ruimte voor de Turkse identiteit", legt verslaggever Jan Eikelboom uit.
"De Koerdische cultuur en taal werden verboden. Op een gegeven moment mocht zelfs de term 'Koerden' niet meer worden gebruikt. Ze werden aangeduid als 'Bergturken'."
Na een bloedige oorlog tussen het Turkse leger en de Koerdische PKK, die aan 40.000 mensen het leven kostte, kwam onder president Recep Tayyip Erdogan een vredesproces op gang. De Koerdische taal en cultuur werden weer toegestaan. De staatstelevisie zendt nu zelfs programma's in het Koerdisch uit.
Vorig jaar februari leek het erop dat beide partijen de strijdbijl definitief zouden begraven. Er was een principe-akkoord dat een einde moest maken aan tientallen jaren oorlog. Vrede leek binnen handbereik, maar uiteindelijk laaide het conflict toch weer op.
In Koerdistan werd een uitgaansverbod ingesteld en de lokale bevolking zwaar onderdrukt.
Dat is begonnen volgens Pervin Buldan, Koerdisch parlementslid na de vorige verkiezingen. "Omdat de AKP niet alleen kon regeren hebben ze na de verkiezingen een oorlogssfeer gecreëerd. In Koerdistan werd een uitgaansverbod ingesteld en de lokale bevolking zwaar onderdrukt."
"Voor de oorlog in Koerdistan heeft de staat alle mogelijke middelen ingezet. Duizenden soldaten, politie, tanks, geweren en brandbommen. Terwijl de mensen vastzitten in kelders en vechten voor hun leven."
De Koerdische PKK wil helemaal geen vredesproces.
Maar dat is volgens Ilnur Cev K is dat niet waar. "Waarom zou Erdogan een oorlog beginnen. Hij weet dat hij de verkiezingen kan winnen met vrede, niet met oorlog." Volgens Cev heeft de PKK het vredesproces gestopt.
"Zij hadden hele andere bedoelingen. Dat zien we nu. Terwijl wij vrede propageerden, maakten zij gebruik van die periode om zich te bewapenen voor een opstand. Ze wilden helemaal geen vredesproces, maar een eigen staat in Turkije."
Inmiddels lijkt vrede tussen Turkije en de Koerden verder weg dan ooit. President Erdogan heeft gezworen de PKK te vernietigen en weigert nog langer met de Koerdische onderhandelaars te praten.