Wim Kok

Wim Kok: kans op Brexit is helaas vrij reëel

Oud-premier Wim Kok acht de kans dat Groot-Brittannië uit de Europese Unie stapt "vrij reëel". In de laatste peilingen is een meerderheid van de Britten voor een Brexit. "Voor zowel Groot-Brittannië als Europa zou het vertrek uit de EU ernstige consequenties hebben."

Volgens Kok zal "de splendid isolation waar sommige Britten zo naar verlangen uiteindelijk toch geen voordelen voor ze opleveren". Hij denkt ook dat het verlaten van de EU de Britse positie in politiek en economisch opzicht zal verzwakken.

Ook voor Europa is het vertrek van de Britten slecht. "Het zou andere partijen het gevoel kunnen geven dat ze wel zonder EU kunnen, dat soort gevoelens verder kunnen aanwakkeren", zegt Kok. "Ook zeggingskracht van Europa in de wereld zal minder worden als Groot-Brittannië de EU heeft verlaten."

Wim Kok: kans op Brexit is helaas vrij reëel

Niet zwichten

Nederland is sinds 1 januari voorzitter van de Raad voor de Europese Unie. Welke rol zou Nederland, en in het bijzonder premier Mark Rutte, kunnen spelen bij het voorkomen van een Brexit? "De relatie tussen Rutte en de Britse premier Cameron is goed, dat kan helpen. Maar uiteindelijk gaat het om de harde resultaten die Cameron wil binnenhalen in de onderhandelingen over een hervorming van de EU", zegt oud-premier Kok.

Hij waarschuwt Rutte om niet te veel concessies te doen in de onderhandelingen. "De premier moet niet zwichten voor de verleiding om te veel weg te geven of te suggereren dat hij bereid zou zijn om dat te doen. Er liggen eisen op tafel van Groot-Brittannië die simpelweg niet kunnen worden aanvaard."

Wim Kok over een mogelijke Brexit

Grote uitdagingen

Het Nederlandse EU-voorzitterschap heeft door de jaren heen diverse mijlpalen opgeleverd. Wim Kok was minister van Financiën toen in 1992 onder het Nederlands voorzitterschap het Verdrag van Maastricht werd gesloten. Vijf jaar later, toen Kok premier was, was Nederland opnieuw EU-voorzitter. Destijds werd het Verdrag van Amsterdam gesloten.

Nieuwsuur spreekt met oud-premier Kok over de grote uitdagingen waar de Europese Unie op dit moment voor staat: een mogelijke Brexit, de vluchtelingenstroom, toenemend populisme en terreurdreiging. Hoe beziet hij de huidige situatie en de opgave waar zijn opvolger Mark Rutte zich voor gesteld ziet?

Machteloos en overvallen

Kok noemt de waslijst aan zorgpunten waar de EU, en de voorzitter, nu voor staat complexer en groter dan in zijn tijd. De vluchtelingenstroom is daarvan een van de grote voorbeelden. "Dat speelde ook al in mijn tijd, maar we spreken nu over andere aantallen en problemen."

Volgens Kok maken de EU-lidstaten maken een vrij machteloze en overvallen indruk. "Er worden grote woorden gesproken over het beheersbaar maken van het probleem, maar die blijven in voornemens steken. Ook als het gaat om de herverdeling van vluchtelingen. Daar moet verandering in komen, anders krijgt het vertrouwen in de EU een deuk."

Wim Kok reageert op zorgen van Timmermans over EU

Toekomst van de EU

Onlangs sprak Frans Timmermans, vicevoorzitter van de Europese Commissie, zijn zorgen uit over de toekomst van de Europese Unie. Volgens hem is de huidige samenwerking tussen de verschillende EU-landen dermate slecht dat hij bang is dat de EU uiteen zal vallen.

Die uitspraak geeft Kok gemengde gevoelens. "Als je wil voorkomen dat zoiets gebeurt, moet je een andere toon aanslaan. Europa is uiteindelijk van ons allemaal, al hebben we dat te weinig verinnerlijkt. Het is in het verleden gestart als een elite-project en niet van onderaf ontstaan, maar we hebben het wel nodig. De kracht van Europa wordt uiteindelijk bepaald door de mate waarin we allemaal in het idee van gezamenlijk opereren blijven geloven."

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl