Hoe kijkt men in Saudi-Arabië naar IS?

Saudi-Arabië strijdt tegen Islamitische Staat, maar volgens critici verschilt het streng religieuze bewind van de Saudi's weinig van IS. Hoe kijken de Saudi's daar zelf naar? En wat vinden zij van IS?

Verslaggever Jan Eikelboom is in Saudi-Arabië. Hij spreekt daar onder meer met twee Saudische analisten, journalist Jamal Khashoggi en oud-generaal Anwar Eshki, over de internationale kritiek op Saudi-Arabië.

Hoe kijkt men in Saudi-Arabië naar IS?

Contrasten

De contrasten zijn nergens groter dan in de winkelcentra in Riyad, de hoofdstad van Saudi-Arabië. De bevolking is dol op Westerse producten, maar de verhouding met datzelfde Westen heeft een dieptepunt bereikt. De kritiek dat Saudi-Arabië in wezen een soort Islamitische Staat is, is hier bijzonder slecht gevallen.

  • Nieuwsuur
    Een winkelcentrum in Saudi-Arabië
  • Nieuwsuur
    Een winkelcentrum in Saudi-Arabië
  • Nieuwsuur
    Westerse symbolen in Saudi-Arabië

Dat neemt niet weg dat Saudi-Arabië in veel opzichten lijkt op Islamitische Staat. Er is geen democratie en de mensenrechten worden geschonden. Net als in het kalifaat worden vrouwen onderdrukt, zweepslagen uitgedeeld, handen en hoofden afgehakt en mensen opgehangen.

'Niet onze islam'

"Ik snap dat mensen overeenkomsten zien", zegt Jamal Khashoggi, een van de bekendste journalisten van Saudi-Arabië, die kritisch durft te zijn. "IS is helaas islamitisch. Het zegt te hechten aan islamitische waarden. Er zijn dingen die overeenkomen met ons, de Saudi's, maar ook met de Iraniërs en de Egyptenaren. Omdat wij allemaal moslims zijn."

Dat betekent volgens Khashoggi niet dat Saudi-Arabië het eens is met wat IS doet. "Ja, wij onthoofden criminelen, maar wij zien andere moslims niet als ongelovigen en zijn niet gewelddadig ten opzichte van hen. Met IS delen we enkel de islam. Maar hun islam is niet onze islam."

Hij vindt het niet terecht dat zijn land met IS wordt vergeleken vanwege hun executie-methoden. "Misschien moet dat anders en zullen we het daar op een dag over hebben. Maar in Texas doen ze ook aan de doodstraf, alleen daar met een injectie in plaats van een onthoofding."

Onthoofdingen

Saudi-Arabië zou op korte termijn vijftig mensen willen executeren. Jan Eikelboom bezoekt het plein in hoofdstad Riyad waar onthoofdingen plaatsvinden. Saudi-Arabië heeft dit jaar volgens Amnesty International al zeker 151 mensen geëxecuteerd. Dat is het hoogste aantal sinds 1995.

In de moskee naast het plein wordt gebeden. Na afloop van het vrijdaggebed vraagt Eikelboom aan de moskeegangers wat ze vinden van Islamitische Staat. "Het is terreur, het zijn geen goede mannen", zegt een jonge man. "Zij vermoorden iedereen, dat zijn geen moslims."

Het plein in Riyad waar mensen worden onthoofd

Onderhandelingen

In Saudi-Arabië spreken Syrische oppositiegroepen over mogelijke onderhandelingen met het regime van de Syrische president Assad. IS en de Syrische tak van al-Qaida zijn niet uitgenodigd, maar de rest van de oppositiegroepen hebben zich verenigd.

Al lijkt de onderlinge verdeeldheid nog altijd groot te zijn. Een van de belangrijkste groepen, Ahrar al-Sham, verliet gisteren de conferentie. Toch tekende een afgevaardigde van Ahrar al-Sham uiteindelijk de slotverklaring.

Het doel van de conferentie in Riyad was de Syrische oppositie op één lijn te krijgen om zo het gesprek aan te kunnen gaan met president Assad. Het is de vraag in hoeverre dat gelukt is.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl