Een foto van een onwettig kind van prins Albert van Monaco zou wel eens grote gevolgen kunnen hebben voor de privacy van het Nederlandse koningshuis. Ondanks fel protest van de prins oordeelde het Europees Hof voor de Rechten van de Mens dat de foto en het bijhorende artikel wel gepubliceerd mogen worden.
Wat kan er wel en wat kan er niet na deze rechterlijke uitspraak over koninklijke privacy? Advocaat Jens van den Brink, gespecialiseerd in mediarecht, is te gast.
Buitenechtelijke zoon
Prins Albert van Monaco spande in 2005 een zaak aan tegen Paris Match. Het Franse weekblad had onthuld dat Albert een buitenechtelijke zoon had. De Frans-Togolese stewardess Nicole Coste vertelde in een interview in het blad over haar jarenlange verhouding met de prins.
Bij het artikel stonden foto's waarop Albert zijn zoontje in de armen hield. De prins gaf kort na de publicatie toe dat hij in 2003 een zoontje had verwekt bij de stewardess.
Albert vond de publicatie een schending van zijn privacy. Een Franse rechter was het met hem eens en legde het blad een boete op van 50.000 euro. Het Europese Hof oordeelde een paar weken geleden dat die boete ten onrechte is opgelegd: het verhaal uit 2005 was in het publiek belang.
Hedendaagse geschiedenis
"Deze zaak van prins Albert is zeer specifiek en gaat in op de erfopvolging", zegt advocaat Jens van den Brink. "Als je van zo'n koninklijke familie deel uitmaakt, dan kan je privéleven deel uitmaken van de hedendaagse geschiedenis. Het is relevant om te weten of er een kind is geboren dat mogelijk aanspraak maakt op de troon."
Ook voor het Nederlandse koningshuis is de uitspraak van belang, zegt Van den Brink. "Zij baseren zich op het standpunt dat je royals met rust moet laten. Dat doen ze op basis van een eerdere uitspraak van het hof: het Caroline van Hannover I-arrest. Het hof is nu van standpunt veranderd: royals zijn publieke figuren, ook als zij niet in een publieke functie zijn."
Geregisseerd
De Rijksvoorlichtingsdienst stelde in 2005 een zogeheten mediacode op. Die houdt in dat "leden van het koninklijk huis niet met camera's of anderszins worden gevolgd op de momenten dat zij niet op grond van hun officiële functies naar buiten treden".
Op grond van de mediacode wordt enkele malen per jaar ten behoeve van de pers een "geregisseerde" fotosessie met de koninklijke familie gehouden. Daarna worden de journalisten en fotografen geacht de familie verder met rust te laten.
Van den Brink noemt de mediacode een vorm van machtsmisbruik. "De koninklijke familie kan media nu uitsluiten van media-momenten, als media zich niet houden aan de mediacode. Waarom zouden zij recht hebben op bredere privacy dan gewone burgers?"
Te paard
Vandaag gaf de Rijksvoorlichtingsdienst een nieuwe foto vrij van de drie prinsessen, ter ere van de twaalfde verjaardag van prinses Amalia. De foto werd in september gemaakt toen de drie prinsessen buiten aan het paardrijden waren in de buurt van Apeldoorn.