Na jaren uitstel moet Nederland dit jaar voor het eerst voldoen aan de Europese norm voor de uitstoot van NOx, of stikstofoxide. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) verwacht dat die norm met name in de grote steden nog wordt overschreden. De oorzaak: vuile diesels.
Het onderzoeksinstituut heeft uitgerekend dat als autofabrikanten zouden doen wat ze op papier beloven, Nederland wel voldoet aan de Europese normen. De bevindingen van het RIVM zijn opmerkelijk in het licht van de 'dieselgate'.
Twee maanden geleden moest Volkswagen erkennen dat het bedrijf sjoemelde met de uitstoot van het giftige stikstofoxide. Ook andere merken stoten op de weg meer uit dan ze op papier beloven.
Meest gewilde auto's
Ondanks de dieselfraude blijft Volkswagen onverminderd populair in Nederland. Afgelopen maand was Volkswagen net als in oktober het meest verkochte merk in ons land. De Golf, Passat en Polo stonden in de top vijf van de meest gewilde auto's.
Ook tweedehands zijn de dieselauto's van de Volkswagen-groep nog altijd in trek. Dat merkt ook occasionverkoper Bram Heijne uit Zwanenburg: "Ik krijg uiteraard wel vragen, maar klanten lopen zeker niet voorbij. Die blijven de auto's waarderen. Het zijn nog steeds mooie producten."
In andere landen zag Volkswagen de verkoop wel dalen. In de Verenigde Staten werden afgelopen maand 25 procent minder Volkswagens verkocht, in het Verenigd Koninkrijk 20 procent minder.
Technische oplossing
Volkswagen presenteerde vorige week in een video een technische oplossing voor een deel van de dieselmotoren: de 1.6 en 2.0 diesel van het type EA189. In de video vertelt Volkswagen dat het probleem met wat software en een plastic filter verholpen zou zijn. De bestuurder van de auto zou er niets van merken.
Hoogleraar autotechniek Maarten Steinbuch van de Technische Universiteit Eindhoven zegt in Nieuwsuur: "Het is een relatief eenvoudige oplossing. Hoewel ik nog moet zien of het in de praktijk gaat helpen, dat je als bestuurder echt geen vermindering van gebruik zal merken. Het kan zijn dat je auto toch iets zuiniger gaat lopen."
Nu Volkswagen een oplossing heeft gepresenteerd, hebben de aandeelhouders er weer vertrouwen in. De aandelenkoers van Volkswagen is bezig met een stevig herstel. Na de onthullingen over de fraude tuimelde de koers van 170 euro naar een dieptepunt van 101. Nu kost een aandeel Volkswagen alweer zo'n 140 euro.
Twee weken korter leven
Ondertussen liggen ook de diesels van andere merken onder vuur. Uit recent onderzoek van de Duitse toezichthouder blijkt dat meer merken te veel stikstofoxide uitstoten. Het grootste slachtoffer van de vuile diesels is onze gezondheid, zegt Kees van Luijk, hoofd centrum Milieukwaliteit van het RIVM. "Die stikstofoxide is belastend voor de gezondheid. Gemiddeld gaat het over heel Nederland over ongeveer twee weken levensduurverkorting."
Vooral in de grote steden voldoet Nederland op 150 meetpunten niet aan de eisen. Zolang diesels niet schoon zijn, zouden ze volgens het RIVM uit de grote steden geweerd moeten worden.
Volgend jaar vervalt het belastingvoordeel voor schone diesels. Op termijn verwacht autohandelaar Bram Heijne dan ook minder diesels te verkopen, maar voorlopig is er nog veel interesse voor de twintig sjoemeldiesels in zijn showroom. "Er is sinds september niks veranderd. We hebben er net zoveel verkocht als normaal."
Schadeclaims
De problemen voor Volkswagen zijn voorlopig nog niet voorbij: in Europa en de Verenigde Staten worden schadeclaims voorbereid tegen de autofabrikant. Bovendien doet het Duitse Openbaar Ministerie onderzoek naar fraude bij Volkswagen.
In Nieuwsuur is advocaat en bijzonder hoogleraar Duits-Nederlandse rechtsbetrekkingen Axel Hagedorn (UvA) te gast. Eerder deze week sprak hij in de Tweede Kamer over de risico's die Volkswagen loopt op schadeclaims.