Waarom het Dublinakkoord in de praktijk niet werkt

De IDFA-film I am Dublin had niet actueler kunnen zijn. De Zweedse makers tonen met het verhaal over de Somalische vluchteling Ahmed hoe het Dublinakkoord in de praktijk werkt of liever gezegd niet werkt. De film verschijnt op het moment dat het Dublinakkoord net als het Schengenverdrag ter discussie staat als gevolg van de Europese vluchtelingencrisis.

"Ik ben mentaal gebroken," zegt Ahmed in de documentaire. En over de zes jaar die hij al in Scandinavië bezig is om een verblijfsvergunning te krijgen: "Ik voel helemaal niets. Ik had beter in Somalië kunnen blijven. Zes verprutste jaren."

Jorrit Rijpma van het Europa Instituut van de Universiteit Leiden bekeek de film voor Nieuwsuur: "Dublin heeft nooit goed gewerkt, kun je wel zeggen. En we zien nu eigenlijk de volledige instorting."

De documentairemakers kwamen met Ahmed in contact toen ze onder Zweedse asielzoekers een acteur zochten voor een speelfilm over hoe vluchtelingen verstrikt raken in de bureaucratische van 'Dublin'. Ze vonden Achmed, die zelf het verhaal van de film leefde. Al snel besloten de filmmakers dat er daarom naast de speelfilm ook een documentaire over Ahmed zelf moest komen.

Psychologische aspecten

Ahmed Abdullahi, een van de Zweedse filmmakers en zelf ook van Somalische afkomst, legt in Nieuwsuur uit wat de film bijzonder maakt: "Ik heb nooit eerder een film gezien die gaat over de psychologische aspecten van in het land zijn waar je naartoe vlucht en dat je dacht dat de reis dan voorbij is, maar dat de reis dan pas begint."

Collega-filmmaker David Aronowitsch: Natuurlijk laten we met deze film het effect van Dublin zien, maar niet alleen dat. Het gaat over hoe je naar mensen kijkt, het gaat om mensenrechten. Mensen worden beroofd van hun recht op mensenrechten en dat is een misdaad.

Finland

De film laat zien dat uiteindelijk Finland Ahmed een tijdelijke verblijfsvergunning verleent, voor vier jaar. Dit geeft hem voor het eerst de kans om een leven op te bouwen, ook al is het tijdelijk. Rijpma: "Asielzoekers daadwerkelijk terugsturen naar het land van binnenkomst gebeurt in de praktijk veel minder dan je in theorie zou denken."

De film ‘I am Dublin’ is nog te zien op 25 en 27 november ​tijdens het IDFA.