Voorlopige deal EU-Turkije over vluchtelingencrisis

Er is een voorlopige deal tussen de EU en Turkije over de aanpak van de vluchtelingencrisis. Frans Timmermans, vice-voorzitter van de Europese Commissie, maakte vanmiddag in Turkije afspraken met de regering over het indammen van de vluchtelingenstroom.

De EU wil voorkomen dat Syriërs massaal naar de EU komen en zegt Turkije daarom meer geld toe om om de vluchtelingen op te vangen. Het gaat om 3 miljard euro. Daarnaast komt de visumplicht voor Turken versneld te vervallen en worden de gesprekken over de Turkse toetreding tot de EU hervat.

De regeringsleiders van de EU die op dit moment in Brussel bijeen zijn, worden bijgepraat over de onderhandelingen. Als de regeringsleiders met het akkoord instemmen, komt er een nieuwe top, met de Turkije erbij.

In Nieuwsuur vanavond een gesprek met oud-Europarlementslid Joost Lagendijk in Istanbul. Ook het laatste nieuws uit Brussel, en een gesprek met Adriaan Schout van Instituut Clingendael. Daarnaast een reportage uit Libanon van correspondent Sander van Hoorn.

Beloften

De regeringsleiders van de EU zijn vandaag bijeen in Brussel om te praten over de vluchtelingencrisis. Het is de vierde top in zes maanden. De EU-lidstaten doen niet wat ze hebben beloofd: van de vorige maand toegezegde miljarden financiële hulp zijn pas enkele tientallen miljoenen binnen en de spreiding van vluchtelingen stokt. Daarnaast bieden te weinig landen aan asielzoekers vanuit Italië of Griekenland op te nemen. Dat blijkt uit een rapport dat de Europese Commissie gisteren heeft gepresenteerd.

Jean-Claude Juncker, voorzitter van de Europese Commissie, zal de Europese regeringsleiders vandaag in Brussel oproepen hun beloften na te komen. "Op nobele woorden moeten concrete acties volgen." Ook Europees Commissaris Frans Timmermans noemt de grote kloof tussen woord en daad 'zorgwekkend'.

De Europese Commissie heeft 500 miljoen euro uitgetrokken voor het Syrië-fonds, 1,8 miljard voor het Afrika-fonds en 500 miljoen voor het Wereldvoedselprogramma en de vluchtelingenorganisatie van de VN. De lidstaten zouden dit moeten verdubbelen, maar de toezeggingen zijn tot nu toe zeer beperkt, aldus de commissie.

Simpele oplossing

Bondskanselier Angela Merkel zei vandaag in de Duitse Bondsdag dat er geen grotere Europese uitdaging is dan de vluchtelingencrisis en herhaalde dat Europese samenwerking vereist is. Ook zei ze dat een simpele oplossing niet bestaat. "Er is niet één schakelaartje dat je kan overhalen waarmee het is opgelost."

Merkel verdedigde haar asielpolitiek en nieuwe maatregelen die Duitsland invoert om de toestroom van vluchtelingen "beter en efficiënter" op te vangen. Dat doet ze voorafgaand aan de top in Brussel, later vanmiddag. Haar toespraak lijkt op de speech die ze eerder in het Europees Parlement hield.

Merkel noemde de oorlog in Syrië de belangrijkste oorzaak van de vluchtelingenstroom. Om de situatie daar te stabiliseren is volgens haar politieke dialoog nodig, ook met Rusland.

1 miljard euro

De asielinstroom in Nederland nam het afgelopen jaar flink toe, blijkt uit cijfers van de Immigratie- en Naturalisatiedienst. Staatssecretaris Klaas Dijkhoff van Veiligheid en Justitie verwacht dit jaar tussen de 50.000 en 60.000 nieuwe asielaanvragen. Dat staat ongeveer gelijk aan het niveau van 1994.

De grootste groep asielzoekers kwam het eerste halfjaar uit Syrië. Ten opzichte van vorig jaar is het aantal Syriërs dat in Europa asiel heeft aangevraagd verdubbeld.

De kosten voor de opvang van vluchtelingen lopen dit jaar waarschijnlijk op tot 1 miljard euro, zei minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën vandaag in een interview bij BNR. "Aan het begin van het jaar hadden we 300 miljoen gereserveerd en we hebben het al fors moeten ophogen. Voor het einde van het jaar zal dat helaas opnieuw moeten. Dat is gewoon de realiteit waarmee we nu worden geconfronteerd."