'Rotterdam moet jaarlijks 40 kilometer riool vervangen'

Rotterdam moet per jaar minimaal 40 kilometer riool vervangen om de kwaliteit van de riolen te kunnen waarborgen. Anders kunnen de riolen gaan lekken, verzakken of instorten. Daarvoor waarschuwt de Rekenkamer Rotterdam in een rapport dat vandaag is verschenen. Voor de vervanging is jaarlijks 10 miljoen euro extra geld nodig.

"Op dit moment haalt de gemeente die veertig kilometer niet en dreigt er een achterstand", zegt Rekenkamer-directeur Paul Hofstra. "Wanneer riolen niet op tijd vervangen worden, kunnen er breuken ontstaan. Dan kan er grondwater in de rioolbuizen terechtkomen waardoor er weer funderingsproblemen ontstaan. Het moet dus echt gebeuren."

Nieuwsuur duikt in het Rotterdamse riool met Paul Hofstra van de Rekenkamer Rotterdam. Ook gaan we op inspectie met Dries Mosch, raadslid van Leefbaar Rotterdam, die zich al jaren inzet voor het onderhoud van het riool.

Rioolheffing omhoog

In Rotterdam ligt 2500 kilometer aan rioolbuizen onder de grond, met een totale vervangingswaarden van 1,6 miljard euro. De gemeente betaalt de vervanging van het riolenstelsel uit de rioolheffing, maar die is op dit moment te laag om toereikend te zijn. Tekorten kunnen niet worden aangevuld uit de rioleringsreserves, omdat die bijna zijn uitgeput.

"Het verhogen van de rioolheffing is op dit moment de enige optie", zegt Hofstra. "Maar het college heeft beloofd de lasten voor bewoners niet te verhogen, dat is een probleem. De Rekenkamer is dan ook erg benieuwd hoe het college hier mee omgaat. Geld lenen is ook een mogelijkheid, maar dan ben je op de lange termijn veel meer kwijt."

Droge voeten

Dries Mosch, was ooit zelf loodgieter en zit nu in de gemeenteraad voor Leefbaar Rotterdam. Hij maakt zich al langer zorgen over de staat van het Rotterdamse riool. Het staat volgens hem niet hoog op de politieke agenda. "Het is nou eenmaal geen sexy onderwerp. Je scoort geen kiezers door te zeggen dat je voor droge voeten hebt gezorgd. Maar als het helemaal fout gaat, krijg je wel de verwijten op je bord."

Hij ziet zelf al regelmatig problemen ontstaan in Rotterdam. Bijvoorbeeld sinkholes op plaatsen waar zand in het riool is weggespoeld. "Dat is gevaarlijk. De stenen kunnen onverwacht inzakken als er iets of iemand op staat."

Ook ziet hij plekken waar het riool vol zit met stenen en viezigheid. "Het riool kan niet functioneren met die rotzooi. Daarom heeft de gemeente constant twee wagens rondrijden die het riool leegzuigen. Maar dat zou niet hoeven als het riool gewoon in goede staat is."

Klaar voor de regen

Rotterdam loopt door een slappe bodem - waardoor rioolbuizen minder lang meegaan - nu tegen deze problematiek aan. Maar veel meer gemeenten krijgen op een gegeven moment te maken met een vervangingspiek van het riolenstelsel, zegt Arjan Messelaar. Hij hielp als rioleringsexpert mee aan het onderzoek van de Rotterdamse Rekenkamer.

"De meeste riolen in Nederland zijn in de jaren 60 en 70 aangelegd. Een riool gaat gemiddeld zo'n 60 jaar mee, waardoor de meeste riolen de komende jaren aan vervanging toe zullen zijn. Dat kun je als gemeente niet voor je uitschuiven, want dan kom je met een achterstand te zitten die je niet meer kunt inhalen."

Hij denkt dat elke gemeente in de toekomst te maken krijgt met een stijgende rioolheffing. "De riolen moeten in de komende jaren niet alleen worden vervangen. Door de klimaatverandering zal het vaker en heftiger gaan regenen, daar moet de riolering op worden aangepast en ook dat kost geld."