Soa Aids Nederland slaat alarm over de wildgroei aan zelftests voor soa's. Die zijn vaak onbetrouwbaar, zegt Jan van Bergen, hoogleraar soa/hiv aan de Universiteit van Amsterdam. "Het is belangrijk om je te laatsten testen, maar dan wel met een goede test."
Via internet worden steeds meer zelftests verkocht. Dat komt doordat de kosten van een reguliere test via de huisarts tegenwoordig voor rekening van de patiënt komen. Voorheen waren ze gratis, maar nu niet meer en vaak liggen de kosten zo rond de 200 euro.
Veel mensen kunnen of willen dat er niet aan uitgeven, te meer omdat tests via internet veel goedkoper zijn te krijgen, zo rond de 50 euro. Maar regelmatig wordt de test verkeerd uitgevoerd of is er een test voor de verkeerde soa gekocht. "Mensen zijn bijvoorbeeld bang voor hiv en doen daar dan een test voor, terwijl de kans veel groter is dat je chlamydia of gonorroe hebt opgelopen", zegt Van Bergen.
Laboratorium
Vooral tests waarbij de uitslag thuis kan worden afgelezen, zijn onbetrouwbaar, zegt Soa Aids Nederland. Volgens Van Bergen is het beter een test te kopen die je moet opsturen naar een laboratorium. Toch zijn ook die niet zonder risico. Als het monster niet goed is afgenomen of op de juiste manier is verpakt en opgestuurd is de uitslag niet te vertrouwen.
Ook zijn er soa's die pas na enige tijd in een test aangetoond kunnen worden. De kans bestaat dan dat er wordt getest voordat de ziekte zich heeft geopenbaard. Soa Aids Nederland pleit voor het testen op soa's bij de huisarts of de GGD.
Minder mensen testen
Stella Zonneveld, voorzitter van de Huisartsenkring Amsterdam, ziet de laatste jaren een probleem ontstaan. "In 2014 heeft een kwart minder mensen zich laten testen door de huisarts. Dat is aanzienlijk. Ondertussen krijgt de soa-poli te maken met een grote stroom mensen die gratis getest willen worden."
Dat een soatest via de huisarts onder het eigen risico valt, werpt volgens haar een drempel op. "Jongeren druipen af als ze de prijs van de test horen. Ook in Amsterdam-Zuidoost is het een groot probleem. Mensen daar hebben er geen geld voor en laten zich dus niet testen, waardoor ze anderen weer kunnen besmetten."
Prijs omlaag
De Huisartsenkring Amsterdam zoekt naar oplossingen. "We hebben contact gezocht met de zorgverzekeraar in het gebied en aangegeven dat het wenselijk zou zijn als alle Amsterdammers een gratis test in hun basispakket zouden krijgen. Maar daar zijn ze nog steeds over aan het denken."
Ook hebben de huisartsen aan laboratoria gevraagd of de prijs van de tests niet naar beneden kan. "Want de kostprijs ligt wel degelijk lager. Als mensen 20 of 25 euro voor een test moeten betalen, zullen ze het er eerder voor over hebben. Dat zou dus een oplossing kunnen zijn", zegt Zonneveld.