Kwetsbare jongeren die een mbo-opleiding willen volgen, krijgen vaak 'nee' te horen. Voor deze jongeren dreigt een verloren schooljaar en dat terwijl de wet Passend Onderwijs de toegang voor deze groep tot het mbo juist zou moeten vergroten. Scholen weigeren probleemleerlingen omdat de kans groot is dat ze uitvallen, en uitval heeft voor de scholen financiële consequenties.
Nieuwsuur spreekt met kwetsbare jongeren die graag een opleiding willen volgen, maar niet worden toegelaten.
Hartstilstand
De droom van Debbie Inpijn is een eigen bloemenwinkel. Ze was hard op weg dat te realiseren tot ze ziek werd. "Mijn zusje heeft op 18 oktober 2013 een hartstilstand gekregen. Ze kreeg een reanimatie van ruim anderhalf uur. Vanaf toen ging het helemaal de andere kant op. Je hele wereld staat op zijn kop", vertelt Babs Inpijn, de zus van Debbie.
Debbie: "Ik heb er hersenletsel aan overgehouden. Daardoor is mijn geheugen gedeeltelijk aangetast. En je hoort het waarschijnlijk ook nog aan mijn spraak."
Na haar revalidatie mocht Debbie alsnog examen in bloemschikken doen, maar op een lager niveau. Namelijk mbo 2 in plaats van mbo 4. De school beloofde haar dat ze mocht doorleren, maar ze werd toch geweigerd. Op haar examen mbo niveau 2 staan allemaal achten.
De scholen zouden iets meer tijd moeten geven en iets meer begrip moeten tonen.
Asperger
Bij het meldpunt van JOB - de studentenorganisatie van mbo’ers - zijn de afgelopen maanden tachtig meldingen binnengekomen. Ook de 27-jarige David Moleman is geweigerd door een ROC.
Hij had een intakegesprek met een medewerker van de school. "De man gaf meteen aan dat ze geen leerlingen aannamen van 25 jaar of ouder. Omdat het uitvalpercentage vrijwel 100 procent is. Maar omdat ik een speciaal geval ben zou ik toch worden besproken."
David heeft het syndroom van Asperger, maar volgens eigen zeggen heeft hij geen aanpassingen op school nodig. "Het belemmert mijn functioneren niet. Dus er is geen enkele reden voor extra begeleiding in de klas."
De afwijzingsbrief zelf is bijzonder vaag. De aanleiding is het intakegesprek, dat nog geen 10 minuten heeft geduurd.
Buitenspel
Ook gemeenten zien dat mbo's jongeren weigeren. De Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid publiceerde onlangs het rapport Buitenspel. Hierin geeft 80 procent van de gemeenten aan dat jongeren soms niet worden toegelaten op de opleiding.
Volgens het kritische rapport komen jongeren in problemen omdat ze een scholingsplicht hebben. Gemeenten sturen de jongeren terug naar een opleiding en daar worden ze opnieuw geweigerd.
De Inspectie heeft weinig samenwerking aangetroffen tussen gemeenten en opleidingsinstellingen.
Binnen gemeenten helpen klantmanagers jongeren aan een baan of een opleiding. Jasmijn Lee Sack Fong, voorzitter van de beroepsvereniging van klantmanagers, herkent het probleem. "Ik vind het terecht van een school dat ze twijfels kunnen hebben. Maar ik zou het fijn vinden als ze het gesprek aangaan zodat jongeren de mbo-school kunnen overtuigen."
Nieuwsuur heeft vorig jaar ook aandacht besteed aan kwetsbare jongeren die worden geweigerd door mbo-scholen. Alain van de Haar, directeur van de Graafschap luidde de noodklok. Hij zag dat veel ROC’s kwetsbare leerlingen weigeren.
Naar aanleiding van deze reportage zijn er Kamervragen gesteld door SP en PvdA. Toch geven verschillende instanties aan dat kwetsbare jongeren nog steeds worden geweigerd.
Het gaat me lukken. Al duurt het 20 jaar.
David Moleman en Debbie Inpijn hebben weinig vertrouwen in de wet. David denkt dat ook na de invoering mbo-scholen jongeren blijven weigeren. "Ze zouden mij nu al niet mogen weigeren omdat dat leeftijdsdiscriminatie is. Scholen werken zo tegen, dat veel leerlingen het opgeven. Het is te veel moeite. Dus ik denk dat een nieuwe wet dat niet zal veranderen."
Toch geeft hij niet op en zal hij zich volgend schooljaar weer bij verschillende scholen aanmelden.
Knokken
De 20-jarige Debbie heeft haar diploma op niveau 2 dus gehaald. Maar met dit diploma zijn de kansen op een baan zeer klein. Debbie wil graag doorleren om haar droom van de bloemenzaak te verwezenlijken. Haar zus Babs twijfelt niet of Debbie het wel aan kan.
"Ze kan het nog steeds. De hersenen zijn nog steeds hetzelfde en de gedrevenheid is er nog meer dan voorheen. Ze heeft nog meer motivatie om door te knokken."