Eurogroep-voorzitter Jeroen Dijsselbloem twijfelde meerdere keren afgelopen weekend of het akkoord met Griekenland er wel zou komen, maar bleef gemotiveerd om een oplossing te vinden. Over het akkoord dat er nu ligt twijfelt hij geen moment, ondanks alle kritiek. "De Griekse bevolking komt er veel beter voor te staan als deze hervormingen worden doorgevoerd."
In Nieuwsuur een uitgebreid interview met voorzitter van de Eurogroep Jeroen Dijsselbloem over de onderhandelingen met Griekenland.
Hoe dichtbij was een catastrofe?
"Dat lijkt me een zwaar woord, maar er zijn wel momenten geweest, aan beide zijden waar we ons afvroegen: hebben we er nog vertrouwen in. Hebben we er nog vertrouwen in dat Griekenland zich wil aanpassen. Daarnaast moest de Griekse premier rekening houden met hoe ver hij kon gaan, wat hij politiek voor zijn rekening kon nemen."
Waarom was het vertrouwen weg?
"Dat komt vooral door deze Griekse regering. Tsipras besloot, terwijl de onderhandelingen nog bezig waren, een referendum uit te schrijven. Met een negatief advies. Een actie die tot ongelooflijk veel onbegrip en teleurstelling heeft geleid. Het 'nee'-advies was een oneerlijk advies.
Mijn boosheid zat hem in de mooie beloftes die de Griekse bevolking zijn voorgehouden. Je kunt geen dingen beloven die je niet kunt waarmaken. Dat hebben we in Griekenland op grote schaal gezien. Daarom heb ik geen medelijden met de Griekse regering, wel met de Griekse bevolking."
Heeft u een moment gedacht, dan maar een Grexit?
"Voor mij is geloofwaardigheid steeds belangrijk geweest. Een monetaire unie is gebaseerd op onderling vertrouwen. Als mensen twijfelen aan de unie kan dat langdurige effecten hebben op de eurozone. Zelf heb ik meerdere keren getwijfeld, maar ik ben wel steeds gemotiveerd gebleven om binnen de grenzen van geloofwaardigheid naar een oplossing te zoeken."
Er is veel kritiek op het akkoord. Is het wel zo goed?
"Ik hoor de kritiek, maar dit akkoord is in ieder geval goed voor Griekenland. Veel mensen vinden het hard of te hard, maar heel veel van de problemen die in dit akkoord worden aangepakt zijn langlopende problemen in Griekenland. Deze hervormingen zijn nodig om de Griekse economie weer op de rails te krijgen.
Voor de Griekse regering is het een lastig akkoord, maar daar heb ik geen medelijden mee. De Griekse samenleving komt er veel beter voor te staan als deze hervormingen worden doorgevoerd."
Hoe zou u het vinden als u gedwongen wordt om Schiphol te verkopen?
"Griekenland vraagt voor de derde keer om een enorm steunprogramma aan Europa, met veel risico's voor de crediteuren. Dat is de enige legitimatie voor de eurolanden om te vragen of ze een nationaal vliegveld verkopen. Zo lang Nederland niet met opgestoken hand om goedkope leningen vraagt, zal Europa niet vragen om Schiphol te verkopen. Als de economie en samenleving er zo slecht voor staan, dan krijg je ook harde voorwaarden."
Heeft Europa geen fouten gemaakt?
"Er wordt veel schuld gelegd bij Europa. Maar laten we eens terugkijken naar de geschiedenis. Er zijn achtereenvolgend regeringen geweest in Griekenland die de zaak volstrekt uit de hand hebben laten lopen. Veel te veel vriendjespolitiek. De Griekse staatsschuld was al ontzettend hoog voordat de crisis begon.
De problemen zijn voor het overgrote deel aan de Grieken te wijten. Ongetwijfeld zijn er fouten gemaakt door Europa in de eerste jaren. Zo'n crisis hebben we niet eerder gezien, gaandeweg zijn er instrumenten ontwikkeld. Ik geef toe: daarbij zijn fouten gemaakt."
Hoe staat het nu met de euro?
"Beter dan ooit. De andere 18 eurolanden zijn zeer eensgezind opgetrokken. Het is duidelijk geworden dat we alleen met elkaar kunnen samenwerken, als we ons aan de regels houden. Met de andere landen gaat het steeds beter, de werkgelegenheid trekt aan. We staan er samen sterker voor, en we zijn bereid om met z'n allen Griekenland uit het dal te trekken."