Staatssecretaris Dijkhoff van veiligheid en justitie laat de viervoudige moordenaar Loi Wah C. op proefverlof gaan. Loi werd in 1989 tot levenslang veroordeeld na de moord op een Chinees gezin. Dijkhof is gedwongen Loi op proefverlof te laten gaan door een rechterlijke uitspraak. Is door deze uitspraak de levenslange gevangenisstraf op losse schroeven komt te staan?
In Nieuwsuur reageert rechter Huub Willems, voormalig vicepresident van het Gerechtshof in Amsterdam.
Loi Wah C. werd in 1987 tot levenslang veroordeeld voor de moord op het Chinese gezin Tang in Rotterdam. Een 34-jarige man, zijn 32-jarige vrouw en twee kinderen (een meisje van 5 jaar en een baby van 6 maanden) waren het slachtoffer. Hij mag nu met verlof.
Gratieverzoeken
De levenslang gestrafte C. diende, de afgelopen jaren, meerdere malen een gratieverzoek in. Op 10 juni 2014 werd het vijfde gratieverzoek van de meervoudige moordenaar door de toenmalige Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, Fred Teeven, afgewezen.
De huidige situatie is niet humaan, er is nu geen vooruitzicht op terugkeer in de samenleving.
Vooruitzicht
Mathieu van Linde is advocaat van Loi Wah C. Volgens hem moet zijn cliënt een vooruitzicht hebben: “Voor 2004 was levenlang niet levenslang. Voor die tijd kregen gevangen altijd gratie als zij geen gevaar voor de samenleving waren of niet al overleden. De huidige situatie is niet humaan, er is nu geen vooruitzicht op terugkeer in de samenleving.”
Onterecht
En op 1 september vorig jaar werd zijn verzoek om verlof afgewezen. Toen dat verzoek in zijn ogen onterecht door Teeven werd afgewezen, stapte hij naar de rechter en eiste vrijlating. De rechter wees dat verzoek af, maar tikte de staatssecretaris wel op de vingers: Teeven had bij de beoordeling van het gratieverzoek ook moeten kijken naar de voortgang van de resocialisatie van de veroordeelde.
Jack Keijzer, van de Federatie Nabestaanden Geweldsslachtoffers: ,"Ik ken persoonlijk een nabestaande, wiens 5-jarige kind door een ex-TBS-er is gedood. Hij heeft levenslang gekregen. Zij heeft me gezegd dat als de dader ooit vrij komt, zij niet meer weet wat de zin van haar leven is. Dat ze niet voor zichzelf in staat. En ik ken haar: dat meent ze echt."
De Raad voor de Strafrechttoepassing bepaalde onlangs dat Loi Wah C. recht heeft op verlof. Eerder al had het Europese Hof geconcludeerd dat de wijze waarop Nederland levenslang gestraften behandelt inhumaan is.
Bescheiden verlof
De staatssecretaris zegt nu dat hij zich genoodzaakt voelt om Loi Wah C. een bescheiden vorm van verlof te geven. Ook wil hij breed overleg met het OM, de rechterlijke macht, de advocatuur en slachtofferorganisaties over de levenslange gevangenisstraf.
Levenslang is in Nederland levenslang en dat wil de regering ook zo houden. Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens staat echter op het standpunt dat een levenslange straf alleen humaan is als de veroordeelde toch nog een heel klein beetje hoop kan blijven koesteren.
Stip aan de horizon
De mogelijkheid tot gratie is voor Nederland die stip aan de horizon. Maar de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) zegt nu echter dat rechters niet goed over een gratieverzoek kunnen oordelen, als ze niet een indruk kunnen krijgen van hoe iemand zich in de samenleving zou kunnen handhaven. Daarom zou een vorm van re-socialisatie, een nieuwe kennismaking met de samenleving, voor de veroordeelden nodig zijn, verlof dus. Daarom was de Raad ook voor het verlof aan Loi Wah C.